Advertisement

Yazar: Prof. Dr. İsmail Çepni

Gebelik gelişiminde 21. ve 22. hafta

21. Gebelik haftası Bu haftada bebeğin boyu 26-27 cm , ağırlığı ortalama 350-360 gram’a ulaşmıştır. Kalp, gelişimini devam ettirmekte ve giderek daha güçlü kasılmaktadır. Bebek dışarıdan gelen sesleri daha net duymaya başlamıştır. Bu haftadan itibaren seslere, konuşmalarımıza ve annenin yediklerine tepki verebilir. Cilt altı yağ depolanması devam etmektedir, cildin şeffaflığı artık kaybolmaya başlamıştır. Bebeğin daha önce yumuşak ve kıkırdaksı olan kemikleri hızlı kalsiyum depolanması ile sertleşmeye başlamıştır. Bu nedenle annenin kalsiyum açısından zengin süt, yoğurt veya peynir gibi yiyecekler ile beslenmesi önemlidir. Fetüsün dili tamamıyla oluşmuştur. Kızın ise rahmi ve vajinası oluşmuştur. Erkeklerden farklı olarak, kadınların sayılı yumurtaları vardır...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 19. ve 20. hafta

Gebelik gelişiminde 19. hafta Bebeğin başından poposuna olan mesafesi 150 mm’ye, ağırlığı yaklaşık 230- 250 gram’a ulaşmıştır. Bu dönemde bebek dışarıdan gelen sesleri hissedebilmeye başlar. Myelin tabakası: Bebeğinizin sinir hücrelerinin üzeri, “myelin” adı verilen madde ile kaplanır, bu madde sinirleri korur. Kafatasının üzerinde saçlar görülebilir hale gelir. Bebeğin damak yapısı ve diş taslakları oluşmaktadır. Süt dişleri tomurcuklanır. Birkaç günde kalıcı dişlerin tomurcukları süt dişlerinin arkasında oluşmaya başlar. Rahim gelişir. Rahim, vajina ve tüpler yerlerine oturur. Erkek bebekte ise genital organları rahatlıkla seçilebilir hale gelmiştir. Verniks örtüsü bedenini örter, krem tarzında koruyucu maddedir. Verniksin amacı bebeğinizin cildini sürekli olarak maruz...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 17. ve 18. hafta

Gebelik gelişiminde 17. hafta Fetüsün büyümesi hızla devam etmektedir, yaklaşık olarak 13 cm ve 140 gram ağırlığındadır. Bebeğimizin kalp atışı anne ve aileye dinletilir. Bu annenin bir yandan kaygılarını giderir, bir yandan bebekle ilgili sevgisini pekiştirir. Fetüs insan görünümündedir. Kafasını dik tutabiliyor. Vücut ve eklemler başa göre daha uzundur. Parmaklarında ve topuklarında yumuşak kıvrımlar oluşmaya başlar. Gözleri ileriye bakmakta ve hala yarı kapalı durumdadır. İskelet kıkırdaktan kemiğe dönüşür. Kemikler doğumdaki kolaylık için esnek kalır. Anne adayı bebeğin iskelet, kas ve diş gelişimi için bol miktarda kalsiyumdan zengin beslenmelidir. Örneğin, süt, yoğurt veya peynir tüketmelidir. Erkek fetüsün ise prostatı oluşmasına...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 15. ve 16. hafta

Gebelik gelişiminde 15. hafta Bu haftadan sonra artık ultrason ölçümlerinde baş, popo mesafesi kullanılmaz. Artık 10 cm. ve 70 gram ağırlığa ulaşmış ve hızla büyümekte olan bebeğin ultrasonografi ile karın çevresi, üst bacak kemiği yani uyluk kemiği, şakaklar arası mesafe ve dördüncüsü ise baş çevresi ölçülerek gelişimi değerlendirilir. Pozisyonuna göre cinsiyeti görülür. Ölçümler gebelik haftası ile yaklaşık uyumlu çıkar. Her bir ölçümün alt ve üst sınırı vardır ve bu sınırların dışında yer almadıkça bu “farklılık” bir anlam ifade etmez. Ultrason sırasında bebeğin kafasını dik tuttuğu, hareket ettiği kolaylıkla gözlenebilir. Bebek bükülür, döner, tutunur, gözlerini kısar, kaşlarını çatar, hatta parmağını...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 13. ve 14. hafta

Gebelik gelişiminde 13. hafta Gebeliğin ilk 3 ayı bitirilmiş olacak. Tıbbi olarak ilk trimester (üç ay) olarak adlandırılan dönemi, yani gebeliğin üçte birinin geçirilmiş olduğu organ oluşumunun tamamlandığı ve artık gelişimlerinin süreceği ikinci ve üçüncü trimesterler( üç aylar) başlamıştır. Fetüs her özelliği ile küçük insandır. Başın gövdesine oranı daha fazladır. Boyu 7,2- 7,6 cm’e, kilosu 22-24 gr’a ulaşmıştır. Yüz normal şekline kavuşmuş, karaciğer safra yapımına başlamış ve böbreklerin çalışmasıyla birlikte mesanede idrar birikimi gerçekleşmektedir. Sinir hücrelerinin hızla çoğalmasıyla refleksleri, dışarıdan gelen uyarılara yanıt verebilecektir. Bebeğin boynu uzar ve çene göğüs üzerinde yerleşimini bitirir. Elleri daha fonksiyonel olmaya başlar. Bu...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 11. ve 12. hafta

Gebelik gelişiminde 11. hafta Plasentası ile anneden alışverişe başlayan fetüsün büyümesi devam eder. Hemen tüm yapılar ve organlar oluşmuş ve çalışmaya başlamıştır. Bu hafta 4-4,2 cm ve yaklaşık 7 gram. Tırnakları, göz kapakları ortaya çıkmış ve göz rengini belirleyecek olan “iris” oluşumu da başlamış durumda. Parmaklar ve topuklar ayrılır. Saç ve tırnaklar büyümeye başlar. Cinsiyet organları, uygun cinsiyet karakterlerine göre oluşmaya devam eder. Bir iki hafta içinde ultrason ile cinsiyet yorumu yapılabilir. Amniyo sıvısı birikmeye ve böbrekler çalışmaya başlar. Bu sıvının çoğu sudan oluşur ve bebeğin rahim içinde hareketine dış etkenlerden korunmasına rahat büyümesine yardımcı olur. Bağırsak duvarlarındaki kaslar...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 9. ve 10. hafta

Gebelik gelişiminde 9. hafta Bu haftadan itibaren artık “fetus” dediğimiz bebek büyümeye ve gelişmeye devam eder. Fetusun boyu 2,2-2,4 cm ağırlığı yaklaşık 2 grama ulaşır. Daha önceki haftalarda anne adayları tarafından daha çok fasulye tanesine benzetilen bebeklerin kafası, gövdesi, kolları ve bacakları ile küçük insan görüntüsünü yakalamıştır. Bebeğin kafası toplam vücudunun yarısı kadardır. Bebek hareket etmeye başlar. Duyu organları, burun delikleri, koku sinirleri, retina, göz kapakları, kulak kepçesi oluşuyor. El, dirsekler ve meme uçları belirginleşiyor. Böbrek ve bağırsak oluşumunu tamamlanmasıyla ilk idrar bu hafta görülür. Cinsiyet farklılaşması başlamıştır ancak erkek bebeklerin testisleri daha karın içinde olduklarından cinsiyet ayrımları bu...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 7. ve 8. hafta

7. Gebelik haftası Büyüme hızla devam etmekte, artık daha belirgin olarak fasulye şeklinde görülüyor, boyu 1,2-1,4 cm, ağırlığı ise 0,7-0,9 gram civarında,  kollar ve bacaklar kısa yüzgeçler gibi belirginleşmeye başlar, parmak taslakları oluşur. İç organlar kalp, akciğer, bağırsaklar ve appendiks gelişmesini sürdürür. Kapanan beyin omurilik kanalı içerisinde beyin ve omurilik gelişmektedir. Gözler, burun delikleri gözün ağ tabakası olan “retina”nın gelişimi de devam etmektedir. Bu organlar hem denge hem de işitmede görev alır. İlkel bir ağız ve dil fark edilebilir. İnce bir tabaka halinde deri belirir. Beyin üç ana kısmına ayrılır. Tiroid bezi gelişimini sürdürür, lenfatik sistem ilk defa oluşmaya...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 5. ve 6. hafta

Gebelik gelişiminde 5. hafta Embriyonun boyu 5 mm, ağırlığı yaklaşık 0,4 gram’a ulaşmıştır. Vajinal yola yapılan ultrasonografide bu hafta içinde kalp atımları görülebilecektir. Bebeği besleyen yol kesesi denilen beyaz sınırlı halka embriyo gebelik kesesi içinde rahatça görülür. Bebeğin tek mi, çok mu( ikiz) olup olmadığı belirlenir. Yol kesesinin büyüklüğü, kalp atım hızı bebeğin iyilik hali için bir işaret olabilir. Artık kalp, beyin, omurilik, kaslar ve kemikler gelişmeye başlamıştır. Organların gelişimi üç ayrı tabaka yani endoderm, mezoderm ve ektodermden olmaktadır. Endoderm tabakasından; akciğerleri çevreleyen zarlar, dil, bademcikler, üretra (idrar kanalı), mesane ve sindirim sistemi; mezodermden ise kaslar, kemikler, lenf sistemi, dalak,...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 3. ve 4. hafta

3. Gebelik haftası Bu haftada döllenen yumurta”embriyo” rahim iç tabakasından geçip Zigot, Blastomer, Morula aşamalarından geçip “Blastosist” aşamasında rahim içinde kendi uygun bulduğu alana yerleşiyor (implantasyon) ve burada çoğalmasını sürdürüyor. İmplantasyonun tamamlanması ardından kanda ölçülen gebelik hormonu “Beta HCG ” adet gecikmesi olmasa bile gebeliğin olup olmadığını gösterebiliyor. Adetin geciktiği günlerde idrarda gebelik hormonu belirleyen testlerle de gebelik araştırılabilir. Gebelik belirtileri olarak çok belirgin işaretler olmasa da ağızda çok az bir tat değişikliği, biraz sabah bulantıları görülebilir. Bazen döllenmeden sonraki ilk hafta içinde anne adayı lekelenme tarzında kanama görebilir. Buna “implantasyon kanaması” adı verilir. Nedeni ise rahim iç tabakasına...

Devamı…