Geçtiğimiz günlerde dünyayı beklemekte olan gıda krizini “kârlı bir iş fırsatı” olarak değerlendiren İsviçre merkezli Glencore şirketi tepki çekiyor. Birleşmiş Milletler yetkilileri ve hükümetler Glencore’u kınamak için sıraya girdi. Ancak tabii ki kınamalar herhangi bir yaptırım içermiyor.
ABD’deki kuraklık, bu ülkenin 1930’lardakine benzer bir gıda krizinin eşiğinde olduğunu gösteriyor. Ancak ABD’nin yaşayacağı bir gıda bunalımının tüm dünyada gıda fiyatlarının yükselmesi anlamına geleceği de biliniyor. Öte yandan Rusya, muhtemel gıda krizini bertaraf etmek için buğday ihracatını sınırlandırdı ve hatta durdurma hazırlıklarını sürdürüyor. G20 ülkelerinin önümüzdeki aylarda gıda krizi dolayısıyla acil bir toplantı yapmaları planlanıyor.
Bütün bu koşullar altında, 2011 sonunda vergilendirilmemiş kârları 1.4 milyar Euro olarak açıklanan Glencore’ün Tarım Ürünleri Ticareti Direktörü Chris Mahoney geçtiğimiz günlerde yaptığı bir konuşmada, “Çevre iyi bir yatırım. Yüksek fiyatlar, ortamın öngörülemezliği, ekonomik dengelerdeki yer değiştirmeler, kaynakların azlığı pek çok yeni uzlaşma ve işbirliği imkânı sunuyor. Dünyanın karşısına çözüm önerileriyle çıkacağız ve bu hem dünya hem de bizim için iyi olacak” şeklinde bir açıklama yaptı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ekonomistlerinden Concepcion Calpe ise öykünün bir başka yönüne dikkat çekiyor: “Glencore gibi şirketler bu gidişatı kendileri için yeni bir kâr kapısı olarak görüyor”…
Calpe kimi uluslararası politikacıların ve bankaların, Glencore yöneticisi Mahoney tarafından yapılan açıklamayı içerdiği “etik sorunlar” nedeniyle geri almasını beklediklerini de ifade ediyor. Ancak çok umutlu da değil: “Elbette bu olmayacak. Bu yüzden Glencore, ADM ve Monsanto gibi şirketlerin çalışma yöntemlerinin elden geçirilip yeniden düzenlenmesi için harekete geçmeliyiz. Bunu biliyor ve yaptıkları lobi faaliyetleriyle yeni düzenlemelere, reformlara engel olmaya çalışıyorlar.”
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın kampanya yöneticilerinden Jodie Thorpe, “Glencore’un yaptığı açıklama şirketlerin küresel gıda sistemi içinde nasıl bir rol oynadıklarını anlamamız için iyi bir kaynak oluşturdu” diyor. Thorpe, şirketlerin açlık ve sefaletten fayda sağlama girişimlerinin krizi daha da derinleştirdiğine dikkat çekiyor.
Glencore ise eleştirilere cevap olarak şunu söylemekle yetiniyor: “Ticaret ortamından bağımsız olarak Glencore malları en çok ihtiyaç duyulduğu yerlere ulaştırarak küresel talebin karşılanmasına katkıda bulunuyor.”
Kaynak: The Independent