Sosyal politikalarla ilgili “torba tasarı”nın, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nı ilgilendiren maddelerinin tamamı kabul edildi.
-Kamu İhale Kanunu’nda değişiklik öngören maddelerden 14’ü metinden çıkarıldı.
-Tasarıda yapılan değişiklikle, korumalı iş yerlerine ilişkin düzenleme, “zihinsel ve ruhsal engellilerle” sınırlı tutuldu.
-Tasarıya iki yeni madde ihdas edildi. Buna göre, kapatılan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü taşra teşkilatınca 14 Haziran 1997 tarihinde yapılan personel alım sınavında asil listede yer alan, ancak sınavın iptal edilmesi nedeniyle devlet memurluğuna atanamayan ya da atanıp da göreve başlatılmayan kişiler, hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın devlet memurluğuna açıktan atanabilecek.
-Tekerlekli sandalye ya da sedye kullanımı zorunlu olan engellilerin yüksek tavanlı araçları için de ÖTV indirimi yapılacak.
Komisyonda, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edildi. Tasarının, Bakanlığı ilgilendiren maddelerinin tamamı, yapılan bazı değişikliklerle kabul edildi.
Kabul edilen maddelere göre, Türk Standartları Enstitüsü’nün en üst organı olan Genel Kurul’da, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı da temsil edilecek.
Engelli istihdamını teşvik amacıyla, korumalı iş yerlerinde istihdam edilen, iş gücü piyasasına kazandırılması güç olan zihinsel ve ruhsal engelli çalışanlar için diğer kişi ve kuruluşlar tarafından karşılanan tutar dahil, yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının yüzde yüzü oranında iş yeri indirimi yapılacak. İndirim her bir engelli çalışan için 5 yıl süreyle uygulanacak.
Korumalı iş yerlerinde çalışan engellilerin işsizlik sigortası işveren payı, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak.
Yıllık indirilecek tutar, her engelli çalışan için asgari ücretin yıllık brüt tutarının yüzde 150’sini aşamayacak. Bu bentte yer alan oranı, engellilik derecelerine göre yüzde 150’ye kadar arttırmaya veya tekrar kanuni oranına indirmeye Bakanlar Kurulu; bendin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Aile ve Sosyal Politikalar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlıklarının görüşünü alarak Maliye Bakanlığı yetkili olacak.
Sağlık kurulu raporuna göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların, engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılacak.
Haklarında korunma, bakım veya barınma tedbiri kararı alınarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na ait sosyal hizmet kuruluşlarına yerleştirilen çocukların eğitimleri ile hayat veya beden bütünlüklerinin korunması açısından zorunlu olan hallerde veli veya vasiye ait olan yetkiler, sosyal hizmet kuruluşunun yetkilisi tarafından kullanılacak. Yapılan iş ve işlemler hakkında, veli veya vasiye derhal bilgi verilecek.
Milli Eğitim Temel Kanunu’nun eğitim kurumlarının dil, ırk, cinsiyet ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açık olduğunu vurgulayan maddesine, ayrımcılık yapılamayacak hususlar arasına engellilik ibaresi de eklendi.
Sosyal Yardım Vakfı tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı ya da ilgili kamu idaresinin görüşü alınarak, vakıf gelirleri ya da İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları kullanılarak yurt ya da pansiyon yapılabilecek.
-Engelli hakları
Tasarıyla, Engellilerin Haklarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesine paralel Kanundaki tanımlar yeniden düzenleniyor.
Engelliler Kanunu’na “Doğrudan ve dolaylı ayrımcılık dahil olmak üzere engelliliğe dayalı her türlü ayrımcılık yasaktır. Eşitliği sağlamak ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul düzenlemelerin yapılması için gerekli tedbirler alınır. Engellilerin hak ve özgürlüklerden tam ve eşit olarak yararlanmasını sağlamaya yönelik alınacak özel tedbirler ayrımcılık olarak değerlendirilemez” maddesi ile “Engellilerin toplumdan tecrit edilmeleri ve ayrı tutulmaları önlenir. Engellilerin diğer bireylerle eşit koşullarda bağımsız olarak toplum içinde yaşamaları esas olup, özel bir yaşama düzenine zorlanamazlar. Engellilerin topluma dahil olmaları ve toplum içinde yaşamaları amacıyla bireysel destek hizmetleri de dahil olmak üzere ihtiyaç duydukları toplum temelli destek hizmetlerine erişimleri sağlanır” maddeleri ekleniyor.
-Toplu ulaşımda engellilere ilişkin düzenleme
Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan, sürücü koltuğu hariç 9 veya daha fazla koltuğu bulunan araçlarla sağlanan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alacak.
Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde; sürücü koltuğu hariç dokuz ila on altı oturma yeri olan toplu taşıma araçları, yolcu gemileri ile özel ve kamu şehirlerarası toplu taşıma araçları ile turizm taşımacılığı yapılan araçlar 07/07/2018 tarihine kadar engelliler için erişilebilir duruma getirilecek.
Karayolu ile turizm taşımacılığı yapan veya şehirlerarası toplu taşıma hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler, 7 Temmuz 2018 tarihine kadar, engelli bireyin erişilebilir toplu taşıma hizmeti sağlanmasına ilişkin talebini azami yetmiş iki saat içinde karşılamakla yükümlü olacak. Servis taşımacılığı yapan gerçek ve tüzel kişiler, 7 Temmuz 2018 tarihine kadar, engelli personel veya öğrenciye erişilebilir taşıma hizmetini sağlayacak.
Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden altı aylık süreden sonra üretilen, sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla oturma yeri olan araçlardan erişilebilir olmayanlara, şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşıma hizmeti için yetki belgesi, izin veya ruhsat verilmeyecek.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın veri sistemi, mahalli idareler ile Türkiye Kızılay Derneği’ne açılabilecek.
-Yeni madde ihdası
Komisyonda tasarıya iki yeni madde ihdas edildi. Buna göre, tekerlekli sandalye ya da sedye kullanımı zorunlu olan engellilerin yüksek tavanlı araçları için ÖTV indirimi yapılacak. Söz konusu engelli kişiler tekerlekli sandalye ya da sedye kullanımı zorunluluğunu sağlık raporu ile belgeleyecekler.
İhdas edilen diğer bir maddeye göre, kapatılan Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü taşra teşkilatı tarafından 14 Haziran 1997 tarihinde yapılan personel alım sınavı sonucunda asil listede yer alan, ancak sınavın iptal edilmesi nedeniyle devlet memurluğuna atanamayan ya da devlet memurluğuna atanıp göreve başlatılmayan kişilere yeniden devlet memurluğuna atanabilecek.
Söz konusu kişiler, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na müracaat etmeleri ve devlet memuru olabilmek için aranan şartları kaybetmemiş olmaları halinde, Bakanlığın taşra teşkilatının, durumlarına uygun memur kadrolar herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın açıktan atamaları yapılabilecek.
Komisyonda daha sonra Kamu İhale Kanunu’nda değişiklik öngören maddelerden 14’ü tasarı metninden çıkarıldı.
Maddeler üzerindeki görüşmelerin tamamlanması ardından, TBMM Sağlık Komisyonu Başkanı ve AK Parti Adana Milletvekili Necdet Ünüvar ve arkadaşlarının imzasını taşıyan kanun teklifi, tasarıyla birleştirildi.
Komisyon Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, 14 Ocak Salı günü saat 11.00’de toplanmak üzere görüşmeyi bitirdi.
