Doğumdan hemen sonra bir kadın forma girip eski haline dönebilir mi?
Gebelik ve doğum sürecinde anne bedeninde çok farklı hormonların etkileri ile fetüsün (bebek ) rahimde büyümesi, beslenmesi, oluşturduğu metabolizma artıklarının atılması, doğum için doğum yolunun hazırlanması ve doğumdan sonra da beslenmesi için süt salgılama hazırlıkları için birçok değişiklik gerçekleşir. Diğer yandan da bebek ve ekleri ile birlikte anne vücudunun aldıkları ile ortalama 10 kg alınır. Tabii bu normal bir gebelik sürecinde alınması düşünülen kilodur. Oysa 7-25, 30 kilolara kadar kilo alan anne adayları görülmüştür. Rahim ile birlikte karın büyümesi, ağırlık merkezinin değişmesi ile vücut duruş değişiklikleri, karın ön duvarının büyümesi gibi bedende şekil değişiklikleri ortaya çıkar.
Doğum ile birlikte bebek ve ekleri en büyük bölümünü oluşturacak şekilde 5-6 kilo verilmiş olur. Geride kalan bölüm gebelikte alınan kiloya bağlı olarak 5-6 kilo, 15-20 kilo hatta daha fazla olabilir.
Bir yandan da rahim boşalacağı için karın inmiş ve buna bağlı olarak karın adaleleri gevşek kalmış olur.
İşte bütün bu değişiklikleri göz önüne aldığınızda doğumdan hemen sonra kadının forma girip eski haline dönmesinin sağlıklı koşullar ile mümkün olmadığı anlaşılır.
Hormonlar doğumdan ne kadar sonra düzelir?
Doğum sonrasında anne bedeninde oluşan bütün değişikliklerin normale dönme süreci lohusalık dönemi olarak tanımlanır. Lohusalık dönemi 45 gün kadar sürer. Emzirmeyen anneler bu süre sonunda adet görürler, bu da hormon sisteminin normalleştiğini gösterir. Eğer anne emziriyor ise hormon salgılanmasının normale dönme süresi emzirmeye bağlı olarak uzar. Emzirme bittikten sonra birkaç haftada sistem normalleşir.
Kadınlar doğumun ardından diyet yaparlarsa kendilerini zorlarlarsa hormonal olarak nasıl bir değişim yaşarlar?
Gebelik esnasında bebeğin gelişimine gerekli olacak her yapı taşı için anne organizmasında müthiş bir süreç yaşanır. İki hücre 200 trilyona bölünür, olağanüstü canlı oluşur. Bu sürecin doğru ve yeterli işlemesi için anne adayının gebelik esnasında normal dönemindeki beslenme değerinden 200-250 kalori daha fazla alması, yeterli ve dengeli beslenmesi yani beslenmede gerekli protein, karbonhidrat ve yağ içeren besinlerden uygun miktarlarda alması gereklidir. Lohusalık döneminde bebeğini emzirecek annenin kalori gereksinimi gebelikten de fazladır. Ayrıca doğum eylemi ile kaybettiklerini tamamlamak için iyi beslenmelidir. Vücut direncinin maksimal olması lohusalık sürecindeki yorgunluk getiren işlevlerini, enfeksiyon riskini karşılamak için gereklidir. Aksi durumda sadece hormonal sistem değil beden tümüyle kaosa girer.
Kadınların lohusalık dönemini nasıl geçirmesi gerekir?
Lohusalık dönemi annenin en hassas yaşam dilimlerinden. Bir yandan doğum nedeni ile oluşan hassas durum, diğer yandan emzirme, bebeğe bakma görevi anneyi bedenen ve ruhen çok zorlar. Bu dönemin özelliklerine göre anne çok iyi beslenmeli, dinlenmeli, enfeksiyondan olabildiğince korunmalıdır.
Günümüzde hamilelikten sonra kadınların fit olmak adına yaptığı hatalar var mı? Siz hastalarınızı nasıl uyarıyorsunuz?
Gebelik ve lohusalık dönemindeki hanıma ‘hasta’ demek yanlış bir alışkanlıktır. Annelik Allah’ın kadınlara verdiği müthiş bir görev ve ödül. Bu süreçte 60 gr olan rahim 1 kiloya çıkıyor, içinde 5 litrelik boşluk oluşuyor. Doğum sonrası da yine normale dönüyor. Tabii ki bunun için belli bir zaman geçmeli. İşte bu süreç lohusalık dönemidir. İşin fizyolojik sınırlarını zorlayarak fit olmaya çalışmak annenin kendine ve bebeğine optimal önem vermesini, bakmasını engeller. Bütün dengesi bozulur. Kansızlıktan, lohusalık psikozuna kadar çeşitli problemler ortaya çıkabilir. Önemli olan annenin bu sürecin geçici olduğunu bilmesi, kendini sevmesi ve beğenmesi , gerekli beslenme ve lohusalık egzersizleri ile eski haline yakın zamanda döneceğinden emin olmasıdır. Lohusalık dönemindeki en önemli kilo verdiren egzersizin emzirme olduğunu bütün anneler unutmamalıdırlar. Çünkü emzirme sırasında bir anne yaklaşık 500 kalori harcıyor, bu da yaklaşık 1 saat tenis oynama ya da bir saat boyunca aralıksız yüzmeyle harcanabilecek bir kalori miktarıdır. Bunun dışında anne lohusalık döneminin özelliklerine göre beslenmelidir. Diyet önlemleri uygulanması vücut direncinin düşmesi ile birlikte birçok probleme davetiye çıkarmak anlamına gelir.
Bir kadının diyet yapması çocuğunun sağlığını etkiler mi?
Yetersiz beslenen annenin gücü yerinde değildir, sütü azalmıştır. Bu da tabii ki bebeğin gelişimini etkiler. Annenin ten temasının eksik olması dahi bebeği olumsuz etkileyen bir faktördür.
Diyet yapan kadın bebeğini sağlıklı şekilde emzirebilir mi?
Kısaca hayır. Demeliyim.
Kadınların lohusalık dönemindeki fazla kiloları ne işe yarar?
Lohusalık döneminde gebelikten kalan 6-8 kilo aslında emzirme için bir çeşit bebeğin garanti besin kaynağıdır. Emzirme süreci ile yavaş yavaş azalır.
Kadınların doğumdan sonra kilo korkusu hamilelik sonrası depresyonu tetikler mi? Bu konularda yeni çalışmalar var mı?
Bütün gebelik ve lohusalık dönemi ile ilgili olarak anne adayları yeterli bilgilendirilmeli, gebelik döneminde oluşan bedensel ve ruhsal değişimin lohusalıkta normale döneceğinin fizyolojik bir süreç olduğu anlatılmalıdır. Özellikle normal seyreden bir gebelik sürecinin yani uygun kilo alınmasının iyi bir lohusalık dönemi ile eşdeğer olduğu bilinmelidir. Anne kendini sevmeli, beğenmelidir, annelik gibi kutsal bir görevde oluşan değişikliklerin geçici olduğunu, bedenindeki şekil değişikliklerinin normale döneceğini bilmelidir. Aksi halde çirkinleştiği, beğenilmediği korkusu ile lohusalık depresyonu tetiklenir. Buna bir de annelik sorumululuğu eklendiğinde problem zor bir döneme girer. Tabii bu süreçte eşinin onu her zaman beğendiğini ve sevdiğini hissettirmesi önemli bir destektir.