Georgia Üniversitesi Çocuk ve Aile Gelişimi Bölümü öğretim üyelerinden Diana Bales, müzik eğitiminin bebeklerin zihinsel gelişimi üzerindeki etkisini anlatıyor…

Müzik duygularımız üzerinde güçlü bir etkiye sahip. Ebeveynler, yumuşak melodili bir ninninin huzursuz bir çocuğu pekala sakinleştirdiğini bilirler. Ayrıca koca bir koronun söylediği heyecanlı bir şarkının bizi de coşkusuna dahil edebileceğini biliriz. Fakat müzik aslında düşünme yöntemlerimiz üzerinde de etkilidir.

Son yıllarda, beynin nasıl geliştiğine dair çok şey öğrendik. Bebekler milyarlarca beyin hücresiyle doğuyorlar. Hayatın ilk yılları boyunca beyin hücreleri arasında iletişim kurulmasıyla geçiyor. Zamanla bu bağlantılar daha da güçleniyor. Araştırmalar gösteriyor ki müzik dinleyen çocukların beyin hücreleri arasındaki bağlantılar, dinlemeyenlere oranla çok daha güçlü.

Kimi müzik türleri nasıl düşündüğümüzü de belirliyor. Örneğin klasik müzik dinlemek, mekansal mantığımızı güçlendiriyor, en azından bir süre için. Bir enstrüman çalmayı öğrenmeye uğraşmak ise düşünme ve mantık geliştirme yeteneklerimizi çok daha uzun süre etkileme gücüne sahip.

Müzik bizi daha zeki mi yapıyor?

Aslında hayır. Müzik beynimizin belli düşünme yöntemlerine daha yatkın olmasını sağlıyor sadece. Örneğin erişkinler klasik müzik dinledikten sonra belirli bir mekana ilişkin düzenlemeleri daha kolay yapıyorlar, mesela koca bir yapbozla uğraşmaya başlamadan önce klasik müzik dinlemek farkında olmadan işinizi kolaylaştırıyor.

Peki bunun sebebi ne? Klasik müzik kalıpları ve mekansal mantık zinciri kurmamızı sağlayan düşünme etkinliğimiz aynı hücresel bağlantı yollarını kullanıyorlar. Dolayısıyla klasik müzik dinlediğimiz zaman bu bağlantı yollarını açmış ve kullanıma hazırlamış oluyoruz. Bu hazırlık süreci de yapbozun parçaları arasında bağlantı kurmanızı kolaylaştırıyor. Fakat bu etki çok kısa sürüyor. Müzik dinlemeyi bıraktıktan bir saat sonra, ondan kazandığımız zihin açıklığını kaybediyoruz.

Bir enstrüman çalmayı öğrenmek ise mekansal mantık geliştirme yöntemlerimiz üzerinde daha uzun süre etkili oluyor. Pek çok araştırma, altı ay kadar piyano dersi alan çocukların yapbozlarda olduğu gibi diğer mekansal becerilerde de yaşıtlarına oranla yüzde 30 daha başarılı olduklarını gösteriyor.

Peki enstrüman çalmak neden bu kadar büyük bir fark yaratıyor? Araştırmacılar, müzik eğitiminin beyin hücreleri arasında yeni ve alternatif bağlantı yolları açtığına inanıyorlar.

Neden klasik müzik?

Genellikle “klasik” olarak nitelendirdiğimiz -Bach, Beethoven ya da Mozart gibi sanatçıların besteledikleri- müzik türü diğer müzik türlerinden bazı noktalarda ayrılıyor. Öncelikle diğerlerine oranla çok daha karmaşık bir müzikal yapıya sahip. 3 yaşından itibaren çocuklar bu yapıyı kavrama ve hatta daha önce dinledikleri müzikler arasında ayrım yapma yetisine sahipler.

Araştırmacılar klasik müziğin karmaşıklığının beynin mekansal problemleri daha hızlı kavramasını kolaylaştırdığını söylüyorlar. Bu nedenle klasik müzik, diğer müzik türlerine göre beyin hücreleri üzerinde daha etkili.

Fakat bu diğer müzik türlerinin kötü olduğu anlamına da gelmiyor. Her türlü müzik beyin hücreleri arasında kendince bir iletişim yolu kurma gücüne sahip. Ayrıca müzik ruh halimizi pozitife dönüştürerek daha çabuk öğrenmemizi sağlıyor.

Ne yapabiliriz?

Ebeveynler ve çocuk bakıcıları bebeklere müzik dinletebilirler elbette. Ama bunun dışında yapabileceklerimiz de var:

– Bebeğinize müzik yapın: Bebeğinize farklı müzik türlerinden oluşan seçkiler dinletin. Eğer bir enstrüman çalabiliyorsanız, bebeğinizin yakınlarında alıştırma yapın. Fakat ses düzeyini ortalama seviyelerde tutun. Çünkü yüksek sesli müzik bebeğinizin duyma yetisini kötü etkileyebilir.

– Bebeğinize şarkı söyleyin: İyi ya da kötü söylemeniz önemli değil. Sesinizi duymak bebeğinizin konuşmayı öğrenmesini kolaylaştırır. Bebekler ritmlere ve melodilere bayılırar. Hatta daha hayata başladıkları günlerden itibaren belli bazı melodileri ayırd etme yetisine de sahiptirler.

– Çocuğunuzla şarkı söyleyin: Çocuklar büyüdükçe şarkı söylemeyi daha da eğlenceli bulmaya başlarlar. Müzik ve şarkılar, bazı karmaşık şeyleri öğrenmelirini kolaylaştırır. Bu yüzden çocukluğumuzda öğrendiğimiz şarkıları hiç unutmayız.

– Müzik dersleri: Çocuğunuzu bir enstrüman çalmayı öğrenmesi konusunda cesaretlendirin. Bunun için okula başlamasını beklemek zorunda değilsiniz. Okul öncesinde de çocukların müzik öğrenme yetileri yeterince gelişmiş oluyor. 4-5 yaşlarındaki çocuklar enstrümanlara ilişkin temel bilgileri edinebilirler.

– Okuldaki müzik derslerini boşlamayın: Boşlamakla kalmayın, çocuğunuzun gittiği okulda müzik derslerinin önemsenmesi için girişimde bulunun. Müzik eğitiminin zihinsel yetileri ve yaratıcılığı geliştirdiğini her fırsatta yöneticilere hatırlatın.

 

Seçilmiş kaynaklar:

Fagen, J., Prigot, J., Carroll, M., Pioli, L., Stein, A., & Franco, A. (1997). Auditory context and memory retrieval in young infants. Child Development, 68, 1057-1066.

Rauscher, F. H., Shaw, G. L., Levine, L. J., Wright, E. L., Dennis, W. R., & Newcomb, R. L. (1997). Music training causes long-term enhancement of preschool children’s spatial-temporal reasoning. Neurological Research, 19, 2-8.

Viadero, D. (1998). Music on the Mind. Education Week, April 8, 1998.

Wallace, W. T. (1994). Memory for music: Effect of melody on recall of text. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, & Cognition, 20, 1471-1485.

Kaynak: Educationoasis