Advertisement

Yazar: Uzunçorap

Otizmli ya da değil: Obsesyonlara neden ihtiyacımız var?

Otizmli insanlar genelde ‘obsesyon’ları ile bilinir. Çamaşır makinelerine, elektrik süpürgelerine veya dinozorlara karşı bir obsesyon geliştirmek her daim otizmli bireyin sahip olduğu bir özellik olarak görülmektedir. Bu tür obsesyonlara sahip insanlar genellikle takıntılı oldukları şeylerin neden onlara çekici geldiklerini anlatmak veya diğer kişilerin kendileriyle yakınlık kurması amacıyla bunun nedenlerini ifade etmek zorunda kalırlar. İlgi ile saplantı arasındaki fark nedir? Genel kanıyı göz önünde bulundurarak yorum yapmamız gerekirse, çoğu kişiye göre: Normal insanların ilgileri varken, otizmli insanların takıntıları vardır. Bunun nedeni bir otizmlinin algıladığı şeyleri diğer bireylere nazaran daha az “normal” karşılaması ve ifade etmesidir. Mesela, yaklaşık yedi yaşlarındayken ilgi...

Devamı…

Yenidoğanın neye ihtiyacı yok listesi

1. Kalabalığa, hasta ziyaretçilere, öpücüklere, ilgisiz babalara. 2. “Bırak ağlasın, kucağa alışır” fikrine ve zikrine. 3. Sarılık diye zırt pırt kanının alınmasına. 4. Özel dekore edilmiş, tekstile ve ıvır zıvıra boğulmuş bir odaya. 5. Hamur gibi yoğurulup, çeşitli kılıklarda fotoğrafının çekilmesine. 6. Oyuncağa. 7. Anne sütü dışında bir içeceğe, yiyeceğe, vitamine. (gerekli durumlar hariç elbette) 8. Aşırı soğuk ya da aşırı sıcak ortamlara, eve kapatılmaya, kırk kat giydirilmeye, yorgana, yastığa. 9. Alt açma mobilyası ve arkadaşlarına. Kıpırdamaya başlar başlamaz işe yaramaz oluyor o yüksek eşya. Her yerde alt değiştirme becerisini kısa zamanda kazanacaksınız zaten. 10. Dev bebek eşyası çantasına....

Devamı…

Japon öğrencilerden kara tahta üzerinde sanat çalışmaları

Japonya’da eğitim gören çocuklar sınıflarda bulunan kara tahtalara çizimler yaparak eğlenceli vakit geçiriyorlar. Okullarda gerçekleşen bu sanatsal aktiviteler ülke genelinde öyle yaygınlaşmış ki üreticilerden Nichigaku adlı bir firma bu sanatsal aktiviteleri teşvik etmek amacıyla bir Kara Tahta Sanat Yarışması bile başlatmış! 249 öğrenciden 50 eser ile katılımı gerçekleşen yarışma sonucunda çocuklar, Nichigaku tarafından $ 812 ile ödüllendirilmiş ve sanat yaşamlarına küçük adımlarla...

Devamı…

İyi kalpli insanların programı

Yıllardır tekrar ederim: Ankara ziyareti, huzurevi ziyaretine benzer. Ana-babanın gönlünü almak için ruhsuz, sıkıcı mekanlara, kibirli yönetici ve hoyrat hastabakıcılara, sözde estetik kaygılarla oraya buraya iliştirilmiş çirkin reprodüksiyon tablolara, temiz intibâ uyandırmak için boca edilmiş çamaşır suyunun ağır kokusuna ve lüks görünsün diye lüzumsuz, zevksiz, pahalı bin çeşit malzemeye, aksesuara tahammül edilir. Akrabanın gönlü hoş, idare ile işler halledildikten sonra ise hemen kaçılır bu şehirden. Ankara’da yerel yayın yapan Radyo ODTÜ stüdyosu ve bahçesinde geçen birkaç saatin ardından kızımla birlikte, öğle vaktine yakın, ancak ofise gelebildik. Yol boyunca ikimiz de mahzun ve arabada sessizdik. Sessizliğin iyice ağır geldiği ve...

Devamı…

Kathy Rosario: Fotoğraflarla suda gerçekleşen bir doğuma dair her şey

Arkadaşım evde doğum yapmayı planladığını söylediğinde, doğum anını yakalayacak tek kişi olduğumu biliyordum. Ben fotoğrafçı Kathy Rosario… Eşsiz doğum anlarını fotoğraflayarak hayatımı kazanıyorum. Bana göre, dünyadaki hiçbir şey bir kadının doğumunu izlemekten daha şaşırtıcı değil; bebeğin gelişini beklemek insanın içini saf mutlulukla ve huzurla dolduran bir süreç. İleride bu güzel anların hatırlanması için fotoğraf belki de bu eşsiz anları kayıt altına alan en önemli  araçlardan biri. İşte, fotoğraflarla arkadaşımın doğum öncesinden son ana kadar yaşadığı her...

Devamı…

Ölümcül Zehir: Glikoz Şurubu

Glikoz şurubu, bir diğer adıyla Mısır Şurubu, mısır nişastasından üretilen bir şeker türüdür. Normal bir şekerden çok daha tatlı olduğu ve daha ucuza mal edildiği için ekonomiktir. Bu ürünün kullanılıp kullanılmadığını anlamak insan için imkansızdır. Tadı anlaşamayacak kadar şekere benzer ve ancak aldığınız gıdanın içindekiler kısmında yazıyorsa içinde olduğunu bilirsiniz. Glikoz şurubu vücuda alındığı taktirde ön etki olarak vücudunuzun şeker dengesini alt üst eder, hormonal sistemlerinizi bozar ve uzun vadede kansere sebep olur. Glikoz şurubunun kanserli hücreleri beslediği ortaya çıkartılmıştır. Astım ve multi sikleroz gibi hastalıklara neden olabileceği bunun yanında karaciğeri büyütücü etkisi olduğu saptanmıştır. Bu durum daha çok...

Devamı…

Konuştuğunuz dil dünyaya bakışınızı nasıl değiştirir?

İki dilli insanların büyük bir avantaja sahip olduklarını herkes bilir. Daha iyi iş fırsatlarına ve bilişsel güce sahip olmalarının yanı sıra bu özellik onları demans hastalığına karşı da korur. Yeni bir araştırma ise, iki dilli bireylerin kullandıkları dile bağlı olarak farklı şekillerde dünyayı algıladıklarını ortaya koydu. Geçtiğimiz 15 yılda, iki dilli beynin tek dilli beyinden daha fazla somut avantaja sahip olduğuna tanık olduk. Diller arasında gidip gelişlerin esneklik konusunda beyne bir tür eğitim sağladığı bilinen bir gerçekti. Nasıl düzenli egzersizin vücudunuza bazı biyolojik faydaları varsa, zihinsel aktivitelerle iki veya daha fazla dili kontrol etmenin de beyne bilişsel yararlar sağladığı...

Devamı…

Ezidi çocukların gözünden IŞİD vahşeti

Irak’ın Duhok kentinde yaşayan 6 ila 14 yaş arasındaki Ezidi çocuklar, tanık oldukları IŞİD vahşetini çizdi. Al Jazeera’nin haberine göre, resimlerde, militanların baş kesip, çarşaflı kadınların birbirlerine zincirlenerek yürütülmesi, Ezidi kadınların köle olarak tutulması ve Ezidi erkeklerin öldürülmesi görülüyor. Çocukların geçen yaz, IŞİD, köylerini ele geçirdiğinde evlerinden kaçmak zorunda kaldığı ifade edilirken, birçoğunun ailelerinin öldürülmesini gördüğü veya militanlar tarafından esir alındığı belirtildi. Al...

Devamı…

Şiddet nasıl öğrenilir?

Çocuklar birçok yöntemle öğrenirler; bunlardan biri de gözlemdir. Çocuk, etrafında olan bitenden, televizyonda, internette, oyunlarda gördüklerini de öğrenip taklit eder. Burada gördüklerinin iyi veya kötü olduğunu tek başına değerlendirmekte zorlanır. Genellikle gözlemledikleri davranışlara verilen tepkileri öğrenir ve uygular. İzlediği bir çizgi filmde ya da bir dizide gördüğü şiddet onun için öğrenilebilir ve uygulanabilirdir. Özellikle bazı çizgi filmlerde yoğun şiddet görselleri olduğunu hepimiz biliyoruz. Şiddetin bu kadar kolay uygulanabilir olduğunu ve bununla ilgili bir yaptırımın olmadığını düşünen çocuk kendi çevresinde kolayca şiddet uygular. Özellikle kendilerine yakın hissettikleri, sevdikleri modellerde gördükleri davranışlardan daha fazla etkilenirler. Ailesinden şiddet gören çocuk okulda da...

Devamı…

Biri otizmli, iki kardeşin öyküsü

Aly Bonville ve ikiz kardeşi Anders, son 18 yıldır her şeyi birlikte yaptı, liseden mezun olma vakti geldiğinde de ayrılmayacaklar ve birlikte mezun olacaklardı. Anders’e 2 yaşındayken otizm tanısı konuldu. Aly ve Anders bu süre içerisinde kendi özel dillerini geliştirdiler ve Alabama’daki lise mezuniyetlerinde bile sahneye birlikte çıktılar. Aly ve annesi, Benida Bonville, Anders’in mezuniyet günü kalabalıktan ve gürültüden rahatsız olduğu için nasıl tepki vereceğinden emin değildi ama beklendiği gibi tatsızlık çıkmadı ve her şey bir gülümsemeyle sona erdi. “Bütün duyguları gözlerine yansır, bu yüzden mezuniyet günü söylemek istediği her şeyi ben söyleyebilirim: ‘Ben gerçekten harika bir şey yaptım,...

Devamı…