Advertisement

Yazar: Dr. Egemen Eroğlu

Kasık fıtığı nedir? Neden çocuğumda kasık fıtığı oluştu?

Gebeliğin son üç ayı süresinde, böbreklere komşu olan testis, normal yeri olan skrotuma inmek için yolculuğuna başlar. Kasıktan skrotuma inmek için gerekli kılavuzlardan birisi peritondur (karın iç yüzeyini sararak barsakları çevreleyen ince doku zarı). Bu yolculuk esnasında peritonun bir kısmı testise yapışır ve onunla beraber skrotum içerisine girerken, karın içerisi ile ilişkili bir kese, poş oluşturur. Benzer olay kızlarda rahim bağlarından bir tanesinin kasık kanalı içerisinden geçip, labialara ulaşması esnasında olur.Her iki durumda da oluşan, uzantı şeklindeki keseye “Processus Vaginalis” denir. Processus vaginalis normalde doğumla beraber kapanır, böylece karın içerisiyle kasık arasında bağlantı kalmaz. Kapanmanın tam olmadığı durumlarda, barsakların,...

Devamı…

13 soruda sünnet!

Sünnet nedir? Sünnet, konumuzdaki anlamıyla erkeklerde penis uç kısmını (başını) örten ve koruyan üst derinin (prepusyum) kesilip alınmasıdır. Sadece erkeklerde mi uygulanmaktadır? Sünnet, Afrika kıtasının bazı bölgelerinde kadınlara da uygulanmaktadır. Kadın sünneti hala uygulanmakta olan bir işlem midir? Halen Mısır, Sudan gibi ülkelerde, özellikle Doğu Afrika’da bu işlem uygulanmaktadır. Şu an yılda yaklaşık üç milyon kız çocuğu, dini ve geleneksel sebeplerle sünnet edilmektedir. Ancak bu sayının her yıl azaldığı bilinmektedir, çünkü kadın sünneti erkek sünneti kadar savunucu bulamamakta ve ciddi bir yanlış olarak düşünülmektedir. Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü gibi dernekler kadınlara ciddi sağlık problemi oluşturduğu düşüncesiyle bu işlemi...

Devamı…

Pilor stenozu

“Pilor stenozu” nedir? Neden olur? Pilor, midenin hemen çıkışında bulunan, öğütülmüş besinlerin mideden onikiparmak barsağına geçişini kontrol eden kasa verilen isimdir. Stenoz ise latince bir kelimedir ve darlık anlamına gelmektedir. Bu durumda pilor stenozu, midenin hemen çıkışında bir darlık olduğunu belirtmektedir. Pilor kanalını oluşturan kas tabakasının aşırı gelişip, mide çıkışında daralmaya sebeb olmasıyla kendini gösteren bu hastalığın sebebi belli değildir. Ortalama 300-900 canlı doğumda bir görülürken, sıklıkla ilk çocukta gözlendiği ve erkek çocuklarda dört kat daha fazla olduğu belirtilmektedir. Çocuğumda pilor stenozu olduğu naslı anlaşılır? Pilor stenozu kasın yavaş yavaş gelişmesiyle, kendisini sıklıkla 3-5 haftalıkken belli eder. Mide çıkışındaki darlığa bağlı olarak her beslenme sonrasında fışkırır tarzda, mide içeriği ihtiva eden kusmalarla kendisini gösterir. Safralı yeşil kusmalar olması durumunda bu tanıdan uzaklaşılır. Kas tabakasındaki genişleme gittikçe artacağı için, daralma da zamanla artacak ve kusmalar da şiddetlenecektir. Beslenmenin hemen sonrasında çocuk tüm aldığı besini kusacağı için açlıkla tekrardan beslenmek için memeye saldıracaktır. Tanı nasıl konulur? Biraz önce bahsedilen şikayetlerle getirilen bebekte, gelişmiş olan kas kütlesinin oluşturduğu, zeytini anımsatan kitle göbeğin hemen üzerinde, karaciğer altında doktor tarafından fizik muayene ile hissedilebilir. Sadece kitlenin hissedilebilmesi, ailenin anlattığı şikayetler ile birleştirilerek tanı koymak için yeterliyse de, emin olunamadığı durumlarda karın ultrasonografisi veya kontrast bir madde yutturularak çekilen mide filmlerinden de yardım alınabilinir. Tanı konulduktan sonra ne yapılmalıdır? Pilor stenozunun tedavisi cerrahidir. Alınacak kan tetkikleriyle çocuğun su kaybı ve kandaki elektrolit bozuklukları saptanıp, damardan...

Devamı…

Göbek fıtığı

Göbek fıtığı nedir, neden oluşur? Anne karnındayken, göbek halkasının içerisinden geçen damarlar, anne ile çocuk arasındaki bağı oluşturur ve çocuğun büyümesi için gerekli ihtiyaçları karşılarlar. Doğumla beraber bu damarlar, kendilerini saran halkadan daha hızlı büzüşerek kapanırlar. Büzüşmüş damarlar çevresinde, henüz kapanmakta olan göbek halkasının içinde oluşan boşluktan karın içindeki barsakların ya da yağın girip çıkmasıyla göbekte oluşan şişliğe “göbek fıtığı”denir. Göbekteki şişliğin içeri itilip, barsakların tekrar karın içerisine girmesi sağlandığında, parmağınızı saran açık göbek halkasını hissedebilirsiniz. Tanı konulduktan sonra ne yapılmalı? Çoğu göbek fıtıklarında, göbek halkası yavaş yavaş kapanacağı için herhangi bir cerrahi müdahalede bulunmaya gerek yoktur. Ancak dört yaş üstü çocuklarda ya da göbek halkasının 1.5-2 cm’den geniş olduğu durumlarda kendiliğinden kapanmanın olmayacağı düşünülüp cerrahi tedavi önerilebilir. Göbek fıtığında barsakların geçtikleri halka içerisinde sıkışarak boğulmuş fıtık haline gelmeleri çok nadirdir, ancak yine de göbekte oluşan şişliğin ağrılı bir şekilde devam etmesi, kusma ve karın şişliğinin de eşlik ettiği durumlarda acil cerrahi gerekebileceği hatırda tutulmalıdır. Ameliyat öncesi hazırlık ve ameliyat nasıl olacak? Göbek fıtığından dolayı cerrahınız ameliyat endikasyonu verdiği takdirde, ameliyat tarihinizde, randevu saatinizden en az üç saat öncesinden çocuğunuzun hiçbir şey yememiş ve içmemiş olması gerekmektedir. Operasyondan yarım saat önce hastanemize geldiğinizde, önce deneyimli anestezistlerimiz tarafından kısa bir muayene yapılıp, size anestezi hakkında bilgi verilecektir. Bu arada çocuğunuza uygulanacak bir ilaç yardımıyla, çocuğunuz rahatlayacak ve ameliyat stresinden uzaklaşacaktır. Bu ilacın kısa bir hafıza kaybı özelliği sayesinde, ameliyattan sonra...

Devamı…

Kasık fıtığı

Kasık fıtığı nedir? Neden çocuğumda kasık fıtığı oluştu? Gebeliğin son üç ayı süresinde, böbreklere komşu olan testis, normal yeri olan skrotuma inmek için yolculuğuna başlar. Kasıktan skrotuma inmek için gerekli kılavuzlardan birisi peritondur (karın iç yüzeyini sararak barsakları çevreleyen ince doku zarı). Bu yolculuk esnasında peritonun bir kısmı testise yapışır ve onunla beraber skrotum içerisine girerken, karın içerisi ile ilişkili bir kese, poş oluşturur. Benzer olay kızlarda rahim bağlarından bir tanesinin kasık kanalı içerisinden geçip, labialara ulaşması esnasında olur. Her iki durumda da oluşan, uzantı şeklindeki keseye “Processus Vaginalis” denir. Processus vaginalis normalde doğumla beraber kapanır, böylece karın içerisiyle kasık arasında bağlantı kalmaz. Kapanmanın tam olmadığı durumlarda, barsakların, kız çocuklarında overlerin ya da diğer karın içi organların bu açıklıktan girmesiyle kasık fıtığı oluşur. Erkek çocuklarda yüzde 1-5, kız çocuklarda yüzde 1-10 sıklığında görülebilirken, prematür doğanlarda bu oran yüzde 30’lara kadar çıkabilmektedir. En sık olarak sağ tarafta olmasına rağmen yüzde 30 gibi sol, yüzde 10 gibi de çift taraflı olabilmektedir. Kesenin açıklığının karın içi organlarının geçişine izin vermeyecek kadar dar olması, sadece sıvının geçmesi haline hidrosel, halk arasında su fıtığı denilmektedir. Processus vaginalisin karına yakın olan açıklığının kapanması, ancak testis çevresinde kese içerisinde sıvı kalması durumuna ise fizyolojik-basit hidrosel denir. Kasık fıtığının tanısı nasıl konulur? Tanı anne-babanın vereceği anamnez ve doktorun fizik muayenesi ile konur. Ebeveynler ya da pediatrist sıklıkla kasıkta tekrarlayan şişkinliği fark ederler. Bu şişkinlik bazı aktiviteler esnasında...

Devamı…

Her zaman gündemdeki bir sorun: İnmemiş Testis

İnmemiş testis, erkek cinsel gelişim süreci içerisinde en sık rastlanılan anormalliktir. Bütün yenidoğan erkek bebeklerde %3-5 gibi oranlarda görülebilmekte, bu oran gelişimin tamamlanamadığı prematürelerde %30’lara kadar yükselebilmektedir. Üstelik bu kadar sık görülen bir problem olmasına rağmen, bugüne kadar yapılan gerek deneysel, gerekse klinik çalışmalarla patolojinin neden olduğu ve nelere sebep olabileceği hakkında %100 görüş birliği sağlanamamıştır. Çok görülen bir durum olması ve nedenleri hakkında belirsizlik olması nedeniyle hep gündemde olan bir rahatsızlıktır. “Neden çocuğumda inmemiş testis oluştu?” Bizlere sık sorulan sorulardan birisi ancak yanıtını tam olarak veremiyoruz. Mevcut çalışmalar bize bazı olasılıklar hakkında göz kırpabilmekle beraber net bir cevabımız yok. Testisin fetüsün oluşumu aşamasında böbrek komşuluğundan torba içerisine göçü olmaktadır. Bu göç çeşitli sebeplerle bozulabilir: Testisi saran zarın alt noktasından torbaya uzanan ve bir çeşit kılavuzluk görevi gören dokudaki (gubernakulum) veya testisin kordonunu saran kaslardaki yapısal bozukluklar öne çıkan teorilerdir. Bir başka teoride ise hipotalamus-pituitar bez-gonad eksenindeki endokrin bozuklukları ön plana çıkarmaktadır. Çok itibar görmeyen diğer teoriler, fetüsün karın içi basıncının azalması nedeniyle testisin aşağı inememesi, testisin veya üzerindeki epidimin kendi içlerindeki bazı yapısal bozuklukların inmemiş testise neden olabileceğidir. Son zamanlarda genetik çalışmalar umut vermekle beraber halen kapsamlı bir açıklama yapılamamıştır. Sonuçta genetik, çevresel, hormonal ve rastlantısal faktörlerin hepsinin bir miktar etkisiyle inmemiş testis oluşmaktadır. Prematürite, düşük doğum ağırlığı, düşük doğum haftası, ikiz gebelik, annenin östrojen, alkol ve yüksek kafein alması gibi durumlarda görülme riski artmaktadır. Sık sorulan bir...

Devamı…