Yenidoğan bebekler için doldurulan sağlık tarama formuna yeni eklenen maddeler arasında “din” hanesinin bulunması, İstanbul Tabip Odası’nı (ITO) harekete geçirdi. ITO, yenidoğan tarama formlarına eklenen, “Baba TC kimlik numarası, çocuğun evlilik içi ya da dışı olup, olmadığı ve çocuğun dini” gibi alanlarla hasta mahremiyetinin ihlal edileceği uyarısında bulundu.

“Yenidoğan Tarama Formları’na eklenen bazı maddelere ilişkin” basın toplantısında konuşan İstanbul Tabip Odası Üyesi Feray Kara, Yenidoğan Taraması’nın, doğumsal metabolizma hastalıklarının bir kısmında erken tedavi ile geriye dönüşümü olmayan kalıcı hasarların ya da ölümün önlenmesi için yapıldığını anlattı.

Tarama programının Türkiye’de devlet sorumluluğunda yürütüldüğünü aktaran Kara, şunları söyledi:

“Yenidoğan bebek, hastaneden taburcu edilirken, tarama için kan örneği alınmaktadır. Bebekler bir hafta süre ile beslendikten sonra ikinci bir örnek aile sağlığı merkezinde veya doğum yapılan hastanede alınır. Amaç, hayatın ilk haftasında tedaviye başlamaktır. Bu nedenlerle tüm yenidoğanlarda hızla tarama testleri uygulanmalıdır. sağlık bakanlığı son aylarda bu bilgilerin dijital ortama aktarılmasını istemektedir. Bu yenidoğan tarama formlarında eski formlardan farklı olarak baba TC kimlik numarası, çocuğun evlilik içi ya da dışı olup, olmadığı ve çocuğun dini de bildirilmesi istenen bilgiler arasında yer almıştır. Üstelik babanın TC numarası verilen formda kayıt edilmesi zorunlu alan haline getirilmiştir.”

Hasta mahremiyeti

Kara, her çocuğun yenidoğan taramasından yararlanması gerektiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

“Hiçbir veri çocuğun doğmuş olması dışında, zorunlu tutulamaz. Çocuklar, babalarının varlığı veya resmi bir evlilik içinde doğmuş olmalarına göre ayrılamaz. Diğer yandan sağlık çalışanları ve hekimler mesleğin icrası ile ilgili etik kuralları gereği yansız olmak ve hastalarına ait bilgileri sır olarak saklamak zorundadırlar. Babanın kimlik numarası, bebeğin resmi bir evlilikte doğup doğmadığı tıbben gerekli olmayan bilgilerdir. Kaldı ki, yenidoğan bebeği ve doğum yapan kadını sağlık hizmetleri için bir baba T.C. numasına zorlamak aynı zamanda cinsiyetçi bir uygulamadır. Kadınların, evlilik dışında çocuk sahibi olamayacaklarının ilanıdır.”

Sağlık Bakanlığı’nın, konuyla ilgili talebin Nüfus İdaresi’nden geldiğini söylediğini kaydeden Kara, “Sağlık Bakanlığı’na emanet edilen bilgilerin, Sağlık Bakanlığı tarafından saklanmasını istemek, tüm yurttaşların hakkıdır. Bu açıklamalar, mahremiyetin ve gizliliğin korunmayacağının açık göstergesi, elektronik verilerin üçüncü şahıslarla paylaşılacağının aleni deklarasyonudur” dedi.

İstanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Taner Gören de, taramaların yapılmasının zorunlu olduğunun altını çizerek, “Eskiden beri doldurulmakta olan br form şekli varken, yeni değişiklikte bebeğin dininin ne olduğu, evlilik içi mi, yoksa evlilik dışı mı doğduğu ve mutlaka babasının T.C. numarasının zorunlu olarak isteniyor olması, ister istemez bu kayıtların başka bir takım amaçlarla yapılmak durumunda olduğunu akla getiriyor. Bunun haklı bir gerekçesi olmadıkça bu bilgilerin bu şekilde doldurulmasının sakıncalı olduğu ve hasta mahremiyetini ihlal etme anlamına geldiğini söylüyoruz” diye konuştu.

Gören, değişikliğin son bir kaç aydır uygulanmaya başlandığını da sözlerine ekledi.

Kaynak: Hürriyet