Eğitim Bakanlığı (MEB), bu yılın başında üstün yeteneklilere daha iyi eğitim fırsatı tanımak ve imkanlar sunabilmek için strateji ve uygulama planı hazırlamıştı. Planı hayata geçirmek için çeşitli çalışmalar yürüten bakanlık, gerekli mevzuat üzerinde önemli adımlar atmaya hazırlanıyor.
Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. Mustafa Baloğlu, bakanlıkça hazırlanan strateji planının, ilkokulda üstün yetenekli çocukların ayrıştırılmadan akranlarıyla birlikte eğitim almasını düzenlediğini belirtti. İlkokulda bu öğrencilerin diğer öğrencilerle olmalarının özellikle sosyal avantajları olduğunu ifade eden Baloğlu, ders programlarında yapılacak zenginleştirme ve farklılaştırma çalışmalarıyla çocukların daha da ilerleyebileceğini söyledi.
Mevzuata ilişkin çalışma yaptıklarını anlatan Baloğlu, düzenlemenin kabul edilmesi halinde üstün yetenekli öğrencilerin sınıf atlayabileceğini anlattı. Mevcut yönetmelikte ilkokulda bir kere sınıf atlama olduğunu vurgulayan Baloğlu, “Önerimiz ilkokulda bir, ortaokulda bir ve lisede de bir kere sınıf atlayabilsin. Bu öğrenciler birer kere sınıf atlasa, 15 yaşında üniversiteye gitme şansı elde edebilecekler” diye konuştu. Üstün yetenekli öğrencilerin en belirgin özelliğinin okuma yazmayı erken öğrenmeleri olduğunu ifade eden Baloğlu, ilkokul müfredatının büyük bir kısmının okuma yazma olduğunu ve bu çocukların bilmesi halinde de gerekli prosedürlerin işletilmesi şartıyla sınıf atlayabileceklerini bildirdi.
Bu kararda veliye de söz verileceğine işaret eden Baloğlu, “Sadece veli değil, uzmanlar da karar verecek. Öğretmen bakacak, bu çocuk okuma yazma biliyor, bu kazanımları elde etmiş, diyecek ve gerekli prosedür başlatılarak bu çocuğa sınıf atlatılacak” dedi. Uzmanların sınıf atlatmanın çocuğun yararına olup olmadığına zeka testlerini de değerlendirerek karar vereceğini belirten Baloğlu, geçen yıllara yönelik ilkokulda 4 binin üzerinde çocuğun sınıf atladığına ilişkin bilgileri olduğunu söyledi.
Üstün yeteneklilerin eğitiminde yapılabilecek uygulamalar arasında sınıf atlamanın yanı sıra üst sınıftan ders alma gibi yöntemlerin de uygulanabileceğini anlatan Baloğlu, lisedeyken üniversiteden de ders alınabilmenin yollarının tartışıldığını dile getirdi. Bu tür yöntemlerin çok sayıda uygulandığı örnek ülkeler bulunduğunu vurgulayan Baloğlu, üstün yetenekli öğrencilerin eğitiminde ABD, Güney Kore ve İsrail’in öne çıktığını belirtti.
Öğretmenler ve aileler de eğitilecek
Ayrıştırmanın ortaokulda yapılacağını ve bu öğrencilerin belirlenerek kaynaştırma eğitimi yoluyla okullara yerleştirileceğini ifade eden Baloğlu, “Kaynaştırma eğitiminin bu öğrenciler üzerinde faydalı olduğu kanıtlandı ama bunu destekleyecek sistemlerin de olması gerekiyor” dedi. Özellikle ders programlarının zenginleştirilmesi gerektiği üzerinde duran Baloğlu, bu konuda öğretmen yeterliliklerin de artırılması gerektiğini söyledi. Baloğlu, yaz dönemi boyunca üstün yeteneklilerle ilgili çeşitli illerde çalıştaylar yapıldığını, öğretmenlerin üstün yetenekli öğrencilere yönelik davranışlarını geliştirmek için de toplantılar düzenlendiğini bildirdi. Üstün yetenekli öğrencinin ailesinin de eğitimden geçmesinin bu konunun bir başka boyutu olduğuna dikkati çeken Baloğlu, “7-19 Yaş Aile Programı”na bu konunun entegre edilebileceğini, ailenin çocuğunu tanıyabilmesinin ve ona göre yönlendirebilmesinin bu yolla yapılabileceğini ifade etti.
Yeni zeka testleri yolda
Strateji planına göre bilim ve sanat merkezine de üstün yetenekli öğrencilerin ilkokulda değil, ortaokulda alınmaya başlanacağını söyleyen Baloğlu, bu planın daha başka yenilikler getireceğini aktardı. Baloğlu, ortaokul öğrencilerine yönelik bu merkezlerin revize edilmesi gerektiğini bildirdi. Üstün yetenekli bireylerin tanılanmasında sıkıntı olduğunu, çok eski yıllardan kalan zeka testlerinin kullanıldığını belirten Baloğlu, bu şekilde tanılamanın çok da sağlıklı olmadığına dikkati çekti. Tanılama araçları üzerinde de çalışma yürüttüklerini anlatan Baloğlu, “Üç aracın adaptasyonuna devam ediliyor. Bunlar sözel olmayan Wechsler zeka testi, Woodcock Johnson zeka testi ve Stanford Binet zeka testi. Çalışmalar tamamlanınca bunlar kullanılacak. Daha çağdaş testler kullanılacak” dedi.
