Öncelikle bu hastalığın etkeniyle ilgili yanlışları düzelterek başlamalıyız. Enfeksiyon etkeninin gerçek adı Streptococcus Pyogenes’tir. Bir bakteridir ve hastalığa neden olduğunda antibiyotik kullanmak gerekir. Bakterinin çok sayıda tipi vardır, toplumun ilgilendiği tipi ise A grubu beta hemolitik streptokoktur, beta ismi bakterinin kimyasal bir özelliğiyle ilgilidir. A grubu beta hemolitik streptokoklar çoğunlukla üst solunum yolu enfeksiyonu etkenidir, daha az sıklıklada cilt enfeksiyonuna neden olur. Streptokok enfeksiyonu vücutta yaygın döküntü ile ortaya çıktığında kızıl hastalığı adını alır. Otuzdan fazla alt tipi nedeniyle okul çağlarında daha sık olmak üzere yaşam boyu tekrarlayan enfeksiyona neden olabilir. Bu bakteri boğaz ve bademciklerde enfeksiyona neden olan ve antibiyotik tedavisi gerektiren çok az sayıda bakteriden biridir. Streptokok enfeksiyonu, tedavi edilmediğinde kendiliğinden iyileşebilir. Ancak bu hastaların %10’unda eklem romatizması ve nefrit gibi ciddi komplikasyonlar gelişebilir, bu nedenle tedavi edilmesi gerekir.
A grubu beta hemolitik streptokokun önemli bir özelliği hasta olmayan bireylerin boğazlarından alınan kültürlerde de saptanabilmesidir. Çoğunlukla okul çağındaki çocuklardır, ve taşıyıcı olarak tanımlanırlar. Taşıyıcılık oranı özellikle kış aylarında okul çocuklarında %25’e kadar yükselebilir. Ateş, boğaz ağrısı ve muayenede üst solunum yollarında anormal bir durum saptanmayan bu grup çocukların tedavi edilmesi gerekmez, antibiyotik kullanılarak taşıyıcılık önlenemez. Taşıyıcılığın önlenmesi yaşam alanlarında bireye düşen alanın artırılmasıyla mümkündür. Bunun anlamı şehir içinde kapalı alışveriş merkezleri yerine daha çok park, daha az kalabalık sınıflar, kapalı alanlarda havalandırmaya özen göstermek vb. olarak sıralanabilir.
Hastalığın tanısı çoğunlukla doktor muayenesi ile konulabilir, şüpheli durumlarda boğazdan alınan sürüntüde enfeksiyon etkeni saptanabilir. Hasta kişide antibiyotik tedavisi başladıktan 72 saat sonra çoğunlukla ateş düşer ve genel durum düzelir, artık bulaştırıcı değildir, ancak tedavi için toplam 10 gün penisilin kullanılması gerekir. Enfeksiyonu önlemenin en iyi yolu hasta bireyleri izole etmektir Tedavide ilk seçenek ağızdan şurup formunda kullanılan fenoksimetil penisilindir ve dünyada ilk bulunan antibiyotik olmasına rağmen hala streptokok enfeksiyonlarında etkilidir.
