Advertisement

Sağlık

Kış aylarında enfeksiyon ve korunma

Hemen her mevsimde olduğu gibi kış aylarındada en sık neden viral enfeksiyonlardır. Enfeksiyon etkeninin tedavisi yoktur; varsa gelişen komplikasyonlar tedavi edilir. Kış aylarında sıklıkla üst ve alt solunum yollarını etkileyen virüsler yaygın olarak görülür ve mevsimde birkaç kez salgın şeklinde görülebilir. Enfeksiyondan korunmanın ve salgınları önlemenin tek yolu hasta kişiyi izole etmektir. Ancak İstanbul gibi kalabalık ve çocuk nüfusun yoğun olduğu koşullarda izolasyon oldukça zordur. Şehirdeki yuvalar, okullar ve kapalı alan alışveriş merkezleri enfeksiyonun yayılması için en uygun alanlardır. Bu nedenle İstanbul kış aylarında viral enfeksiyonlardan olumsuz etkilenmektedir. Grip (İnfluenza) aşısı bizi sadece bir adet virusten koruyabilir: Sağlıklı çocuklara...

Devamı…

Kabızlık

Kabızlık çocuk hekimlerinin en sık karşılaştığı yakınmalardan biridir. Genelde okul öncesi çocukların yüzde 3’ünde, okul çağındaki çocukların yüzde 2’sinde görülür. Özellikle mide-bağırsak-karaciğer hastalıkları ile uğraşan Gastroenteroloji Bilim Dalı polikliniğini oluşturan hastaların ise yüzde 25’i bu yakınma ile başvururlar. Kalın bağırsağın görevi, herhangi bir gıda alımından sonra suyun emilerek, geri kalan posanın dışkı şeklinde makata doğru ilerlemesini sağlamayüzde ktır. Dışkı bağırsağın son kısmı olan rektuma geldiğinde tuvalete gitme ihtiyacı hissedilir. Rektum normalde boştur ve dışkının gelmesi ile dolmaya başlar. Bu dolum da tuvalet ihtiyacını uyarır. Normalde eğer tuvalete gitme olanağı yoksa veya tuvalete gitmek istenmiyorsa, dışkının rektumda tutulması mümkündür. Yani...

Devamı…

Akdeniz anemisinde dalağın alınması

Talasemi hastalığı (TM) tanısı koyan bir hekim ve hasta ailesi karşılıklı olarak artık ailesine yeni bir ferdin girdiğini kabul etmek zorundadır. Uzun yıllar sürecek ve zaman zaman önemli kararlar alınması gerekecek olan bu beraberlikte, ailelerin ve hatta bazen hekimlerin en zor karar verebildikleri aşama splenektomi olmaktadır. Bir zamanlar talasemili hasta takip eden merkezlerde “splenektomi uygulanmamış hasta“ kalması ayıp sayılırken, gün geçtikçe daha fazla doktor ve aile iyi takip edildiği müddetçe talasemili hastasını splenektomi uygulamadan büyütmeyi tercih etme eğilimindedir. Yaklaşık 40 yılı aşan süreden beri, dalağı alınmamış hastalarda hastaya verilen alyuvarların ömrünün kısa olduğu ancak dalağın alınmasından sonra bu verilen kandaki...

Devamı…

Anne sütünün önemi

Hiç kuşku yok ki bebek için en ideal besin anne sütüdür. Bebeklerin ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenmesi, altıncı ayda uygun ek besinlere başlanarak emzirmenin 2 yaşa kadar devam etmesi en doğru ve doğal olan beslenme şeklidir. Anne sütü bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesi için gerekli protein, şeker, yağ, sıvı, kalori, vitamin ve mineralleri yeterli miktarlarda içerir. Aynı zamanda bebeğin bağışıklık sistemini güçlendiren çok sayıda bağışıklık maddelerini içerir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin zatürre, bronşit, orta kulak enfeksiyonu, ishal, menenjit gibi bir çok viral ve bakteriyel enfeksiyona yakalanma riski çok daha azdır. Hasta olduklarında da anne sütü...

Devamı…

Boğmaca nasıl bulaşır, nasıl seyreder? Prof. Dr. Haluk Çokuğraş cevapladı.

Boğmaca mikrobu (Bordetella pertusis) hava yolu ile, hasta ile yakın temas sonucu bulaşabilir. Mikrop alındıktan sonra ortalama 10 gün sonra burun akıntısı, hafif ateş, gözlerde sulanma ve öksürük şikâyetleri başlar. Bu dönem yaklaşık iki hafta kadar sürer. Daha sonra öksürüğün şiddeti giderek artar, daha çok geceleri nöbetler halinde gelir. Bir gün içerisinde düzinelerce nöbet gelişebilir. Nöbetler boğulurcasına art arda gelen öksürük, morarma, kusma ve derin sesli bir iç çekme şeklinde gelişir. Her nöbette yaklaşık 10-30 kez öksürme gerçekleşir ve nöbetten sonra çocuk bitkinleşir. Solunum sisteminde oluşan yapışkan, güç çıkartılabilen salgının birikmesi, kusma ile sonuçlanan öksürük nöbetlerinin sebebidir. Beslenme, ağlama,...

Devamı…

C vitamini ve çocuk

Askorbik asid suda eriyen grup içerisinde yer alan ve bu özelliği nedeniyle vücuttan kolaylıkla atılabildiği için toksik etkileri az olan bir vitamindir. Vücutta çok sayıda enzim sistemi içerisinde aktif rol oynar; kortikosteroide ve karnitin gibi önemli yapıtaşlarının sentezinde rol alır. Bunların yanında en önemli iki özelliği vücudumuzda tüm organlarda özellikle cilt-mukoza yapısında bulunan kollagenin sentezinde rol oynar ve önemnli bir antioksidandır. Bu nedenle vücutta doku hasarına neden olan tüm olaylarda özellikle enfeksiyonlarda gereksinim artar. Vitamin C immune sistem hücrelerinde depolanır ve bu hücrelerin enfeksiyonla mücadelesinde aktif rol oynar. C vitaminin diğer önemli bir etkisi de büyüme çağındaki çocuklar için...

Devamı…

Rahim içi araçlar ve iğne şeklinde doğum kontrol ilaçları

Rahim içi araç nedir? Rahim içi araçlar (RIA) rahim içine yerleştirilen, genellikle bakır ya da hormon içeren, küçük plastik  cisimlerdir. Rahim içi araçlar geri dönüşlü, uzun süre etkili doğum kontrol yöntemlerindendir. Kimler RIA kullanabilir? Saglıklı her yaştaki kadın ilk adetten menopoza dek istedigi sürece RIA kullanabilir. Ancak yöntemi kullanmaya başlanmadan önce mutlaka “aile planlaması danışmanlık egitimi almış” olan bir sağlık personelinden, yönteme uygunluk açısından danışmanlık hizmeti alınmalı, deneyimli ve sertifikalı sağlık personeline uygulama yaptırılmalıdır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için yüksek risk altinda olan kadınlara mutlaka ikili yöntem kullanmaları hatırlatılmalıdır (kendisinin birden fazla cinsel eşi olan ve/veya cinsel eşinin birden...

Devamı…

Pıhtılaşma bozukluklukları

Primer hemostaz: Damar zedelenmesi ile ilk olarak vazokonstrüksiyon olur. Endotel harabiyeti nedeniyle trombosit adhezyonu ardından salınım, ardından da diğer trombositlerin gelmesiyle agregasyon olur. Bu işlemler ile gevşek pıhtı oluşur. Sekonder hemostatik mekanizma: Pıhtılaşma faktörlerinin kaskad şeklinde birbirlerini aktive etmeleri sonunda protrombinden trombin oluşur. Ardından fibrinojenden ayrılan fibrin monomerleri birleşerek fibrin polimerlerini oluşturur. Faktör XIII yardımıyla fibrin stabilize edilir. Fibrinoliz: Pıhtılaşma sırasında oluşan pıhtıyı sınırlayan ve parçalayan fibrinoliti sistem de derhal harekete geçer. Prekallikreinden kallikrein oluşurken doku aktivatörü yardımıyla plazminojenden plazmin oluşur. Plazmin, fibrini fibrin yıkım ürünlerine parçalar (Fragment X, Y, D, E). Bu işlemler sırasında alfa2 antiplazmin, alfa2 makroglobulin...

Devamı…

D vitamini ve çocuk

D vitamini vücudumuz kemik yapısı için vazgeçilmezdir. Eksikliğinde kemik yumuşak dokusu yapılamaz; kalsiyum ve fosfor bu yapıya düzgün bir şekilde yerleştirilemez. Bunun sonucunda uzun kemiklerde, kafatasında ve göğüs kafesinde sekil ve yapı bozuklukları gelişir; ağır eksikliklerde vücut aktivitesiini etkileyen şekil bozuklukları nedeniyle sorunlar olabilir. D vitamini eksikliği vücudumuzun çok hızlı büyüdüğü dönemlerde doğal olarak daha sık görülür. Bu nedenle yaşamın ilk yılında D vitamini desteğinin mutlaka sağlanması gereklidir. D vitaminin en önemli kaynağı gün ışığıdır. Bu dönemle tüm çocukların, özellikle ilk yaş çocuklarının açık havaya çıkarılması şarttır. D vitamini sağlanmasını için güneşin görünür olması gerekmez. Bulutların arkasında bile olsa...

Devamı…

Bebek ve çocuklarda demir eksikliği

Soru 1: Bebek ve çocuklarda demir eksikliğinin başlıca nedenleri nelerdir? Cevap 1: Demir eksikliğinin başlıca nedeni yetersiz beslenmedir. Aslında demirin ilk kaynağı annemizdir. Anne hamileliğinin son 3 ayında bebeğe ilk 6 ay kadar yetecek olan demiri verir. İlk altı ayda da anne sütüyle miktarı az ama emilim oranı yüksek demiri karşılar. Daha sonra demiri ek gıdalarla alırız. Süt çocuklarında en önemli demir eksikliği nedenleri bu kaynakların olmamasıdır. Yani erken doğum, anne sütünün verilmeyip yerine inek sütünün verilmesi, daha sonra da ek gıdaların hazırlanmasında demirden zengin gıdalar yerine pirinç unu ya da inek sütü verilmesi gibi. Ek gıdaya geçerken gecikme...

Devamı…