Gebelik gelişiminde 9. hafta
Bu haftadan itibaren artık “fetus” dediğimiz bebek büyümeye ve gelişmeye devam eder. Fetusun boyu 2,2-2,4 cm ağırlığı yaklaşık 2 grama ulaşır. Daha önceki haftalarda anne adayları tarafından daha çok fasulye tanesine benzetilen bebeklerin kafası, gövdesi, kolları ve bacakları ile küçük insan görüntüsünü yakalamıştır.
Bebeğin kafası toplam vücudunun yarısı kadardır. Bebek hareket etmeye başlar. Duyu organları, burun delikleri, koku sinirleri, retina, göz kapakları, kulak kepçesi oluşuyor.
El, dirsekler ve meme uçları belirginleşiyor. Böbrek ve bağırsak oluşumunu tamamlanmasıyla ilk idrar bu hafta görülür. Cinsiyet farklılaşması başlamıştır ancak erkek bebeklerin testisleri daha karın içinde olduklarından cinsiyet ayrımları bu haftada ultrason ile yapılamaz.
Görünüşte hala hamilenin karnı büyümemiştir. Duygusal açıdan ise biraz hassas bir ruh hali içerisinde olabilir. Sinirlilik ve alınganlık görülebilir. Gebelik hormonlarının etkisi ile ağlar sıkıntılı his halinde olabilir. Eşin bu dönemde ve gebelik boyunca destek ve anlayışı çok önemli.
Bu dönemde anne adayında sık sık idrara çıkma, kasıklarında ağrı şikayetleri eklenebilir. Rahim bu hızlı büyümesi ile komşusu idrar torbasına baskı yapmaya başlar. Ve kapasite azalması ile anne adayı bu haftada sık sık idrara çıkma ihtiyacı duyar. Rahmi karın içinde tutan bağlar (rahmi karın duvarlarına bağlarlar) rahim kadar hızlı büyüyemez ve bu bağların içinden geçen sinirler gerilerek anne adayında kasık ağrılarına yol açabilir. Genellikle korkulacak bir durum yoktur ancak ağrı şiddeti artarsa veya ağrıya kanama eklenirse doktora başvurulmalıdır.
Hazımsızlık ve mide yanmaları gebeyi rahatsız edebilir. Az az, sık sık yemeye özen gösterilmeli. Zorunlu hallerde antiasit, bağırsak motilitesini düzenleyici ve gaz giderici ilaçlar ile yardımcı olunabilir.
Bebeğin organ gelişiminin tamamlandığı haftaya girdik.
Gebelik gelişiminde 10. hafta
Dudaklar ve kalp gelişimlerini tamamlar. Kafa dik durumda ve iç kulakta denge sağlayan kısımlar gelişir, gözler ise kapalı durumda . Göz kapakları kaynaşıyor, kapanıyor ve iris gelişme aşamasındadır. Göz rengi de belli olur. Dudakların ve kulak kepçesinin oluşması ile yüz artık iyice belirginleşmiştir.
Fetüsün boyu 3-3,2 cm, ağırlığı 4 gram kadar oldu.
Üreme organları gelişir ve testis ya da over (yumurtalık) olarak farklılaşır. Gövdenin dışında gelişmiş olan barsaklar karın boşluğu içine doğru iyice girmeye başlar. Ancak bu çekilme 12. haftaya kadar devam eder.
Diz ve ayaklar belirginleşir. Ayak parmakları ve tırnakları bellidir. Kaslar da güçlenmeye başladı. Ayrıca artık tüm eklemleri gelişmiştir, hareket ediyor. Bu hareketler ancak ultrasonla görülebilir.
Bebeğin gelişim sürecinin en kritik evresi tamamlandı ve artık hızlı bir büyüme dönemine giriliyor. Bebeğin kafası uzunluğunun yarısına eşittir. Bu alan beyin gelişimi için kullanılacaktır. Bundan sonra vücudun geri kalanı bu büyüme hızına yetişecektir. Hamileliğin normal süresinin dörtte biri geride kaldı.
5. haftada baş-popo uzunluğu 5mm olan bebek, şimdi 6,5 kat uzayarak 33 mm’e ulaştı.
Gerekli durumlarda genetik hastalıkların tanısı için “Koriyonik villüs biyopsisi” bu haftalarda yapılmaktadır (10-11. haftalarda).
Karın henüz büyümese de gevşek ve bol giysiler ile rahat rahat giyinilmeli. Hamilelikte rahmin kanlanmasını arttırmak için hormonların değişimi ile kollar ve bacaklar olmak üzere genel olarak vücut damarlarında genişleme olur. Bu da tansiyonun düşmesine yol açar. Az az sıvı ve yemek ile bu haftalar geçiştirilmelidir.
Memelerde artan damarlanmaya bağlı oluşan hassasiyet yanında boyutlarında büyüme de belirgin hale gelmeye başlamıştır. Gebelik için tasarlanmış destekli sutyenlerin kullanımı şikayetlerin azalmasını sağlayabilir. Henüz hamile giysileri için erkendir. Birkaç bol elbise ile bu haftaları geçiştirilebilir.
Gebeler ne kadar sıklıkta muayene ve ultrasona girilmesi gerektiğini merak ederler. 12. haftaya kadar iki haftada bir daha sonra 30-32. haftalara kadar ayda bir ve sonra doğuma kadar yine iki haftada bir veya hekimin uygun gördüğü sıklıkta olması normal gebelik için uygundur. Ultrasonun tanı için kullanılan dalga boyunun bebeğe hiçbir zararı yoktur.