Gündem Çocuk Derneği kapalı kurumlarda çocuklara yönelik hak ihlallerinin 2013’te artarak acımasız ve sistematik biçimde artarak sürdüğünü açıkladı.
Dernek Türkiye’nin Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’yi onaylamasının üzerinden 23 yıl geçtiğini, buna rağmen çocukların ceza infaz kurumlarında tecavüzden dayağa, kötü muameleden işkenceye her türlü insanlık dışı muamele ile karşılaşmaya devam ettiğini belirtti.
Şubat ayında Diyarbakır Barosu Cezaevi Komisyonu’nun Şakran Cezaevi hak ihlalleri raporunu ve bu ay içinde yapılan İzmir Şakran Cezaevi’nden tahliye olan çocukların kurum deneyimlerine dair Çakıl Derneği tarafından yapılan görüşmeler ve Çakıl Derneği ve Gündem Çocuk Derneği tarafından yapılan raporlamanın kapalı kurumlarda süren muameleleri gözler önüne serdiğini vurguladı.
İzmir Şakran Cezaevi’nde halen bulunmakta olan çocuklarla Çağdaş Hukukçular Derneği tarafından yapılan görüşmeler ve Antalya L Tipi’nden tahliye olan bir yetişkinin ifadeleri de hatırlatıldı.
– Çocukların ve çocuklarla görüşen uzman ve avukatların ifadelerine göre kapalı kurumlarda çocuklara karşı kötü muamele, taciz, tecavüz, işkence gibi insanlık dışı muameleler yaygın bir şekilde birbirinden çok farklı özellikleri olan çocuklar tarafından dile getirilmektedir.
– Ancak çocukların etnik kökeni ve yaşadığı ilçocuğa karşı ayrımcı muamelelerin önemli bir kaynağıolarak ortaya çıkmaktadır.
– Dolayısıyla hiçbir şekilde kabul edilemez olan insanlık dışı muamelelerin, kimi çocuklar için etnik köken ya da geldikleri il sebebiyle daha ağır gerçekleşmesinin toplumdaki kutuplaşmanın infaz kurumlarına doğrudan yansıdığını göstermesi açısından kaygı vericidir.”
Irkçı şiddet
Çocukları kapalı kurumlardaki ırkçı şiddetten korumanın zorunluluğunu vurgulayan Gündem Çocuk, çocuklarla görüşen uzmanların bir dizi hak ihlallini ve insanlık dışı muameleyi dile getirdiğine dikkat çekti: çocuklara karşı etiketleme-damgalama, sindirme, korkutma, tehdit, dayak; aileleriyle iletişimlerinin hukuksuzca sınırlandırılması; çocukların doğrudan veya akranları aracılığıyla fiziksel, duygusal ve cinsel şiddete açık hale getirilerek şiddet mağduru olmaları…
Bağımsız denetim
Gündem Çocuk bu şartlar altında Türkiye’de yaşananlar göz önüne alındığında acil olarak yapılması gerekenlere de değindi:
* Türkiye’de ceza infaz kurumlarında bulunan tüm çocuklar ikamet ettikleri il ve ailelerine yakın kurumlara yerleştirilmeli ve bu konu genel bir ilke olarak ele alınarak bu konuda bir mevzuat geliştirilmelidir.
* Başta Şakran Cezaevi ve Antalya L tipi olmak üzere çocukların bulunduğu tüm infaz kurumlarının ivedilikle, özgürlüklerinden yoksun bırakılmış çocukların nasıl bir muameleye tabi tutulduklarını değerlendirmek üzere bütüncül bir inceleme ve soruşturmaya tabi tutulmalıdır.
* İncelemeler öncelikle TBMM tarafından oluşturulacak bir araştırma komisyonu ile hızla yapılmalıdır.
* İnceleme, soruşturma ve ziyaretler Avrupa İşkencenin ve İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Ceza veya Muamelenin Önlenmesi Komitesi (CPT) standartlarına uygun bir şekilde yapılmalıdır.
* Düzenli incelemeler için sivil toplum örgütlerinden oluşan bağımsız izleme mekanizmaları kurulmalıdır.
