Advertisement

Yazar: Dr. Demet Ilıkkan

İnek sütü proteini alerjisi

  Gıda alerjisi erişkinlerin %2-3’ünü çocukların %6’sını etkiler. İnek sütü proteini alerjisi çocukluk çağındaki en sık gıda alerjisi tipidir. Gelişmiş ülkelerde ilk bir yaşındaki çocukların %2-3’ünün inek sütü proteini alerjisi gösterdiği bildirilmektedir. Gıdalar arasında genellikle ilk ortaya çıkan budur. Çoğunlukla bebeklik ve erken çocukluk hastalığıdır. Genellikle ilk belirtiler hayatın ilk altı ayında ortaya çıkar. Nadiren de bir yaş sonrasında ilk bulgular belirebilir. Tanı olgunun öyküsü, muayene, beslenmeden inek sütü ve inek sütü ürünleri çıkartılarak ve yeniden başlanarak yapılan gözlemler, spesifik testler ile konur. Bağışıklık sisteminin farklı aşamaları bu hastalığın zemininde yer aldığı için tanı koydurucu tek bir test yoktur....

Devamı…

Çocuklarda aşırı kiloluluk ve obezite

1. Çocukluk çağında obezite yaşa, cinsiyete ve boya göre mevcut kilonun kabul edilen üst sınırın üzerinde olması; aşırı kiloluluk ise bu üst sınırda olmasıdır. Her çocuk için ayrı değerlendirilmelidir. 2. Çocuklarda aşırı kiloluluk ve obeziteye neden olan mekanizmalar genetik, çevresel ve gelişimseldir. Hepsi ayrı ayrı ve değişik derecelerde etkendir. Çocukluk çağındaki obezite ile ilgili olduğu bildirilen 200’den fazla gen, gen belirteci ve kromozom bölgeleri tanımlanmıştır. Anne ve babası aşırı kilolu veya obez olan çocukların veya bazı kültürlerin ve toplumların çocuklarının aşırı kilolu veya obez olma riskinin daha yüksek olduğu bildirilmektedir. 3. Tüm dünyada 502 milyon erişkinin obez olduğu, 180 milyon...

Devamı…

Çocukluk çağında baş ağrısı

Çocuk ve ergenlik döneminde akut veya kronik baş ağrısı sıkça dile getirilen yakınmalar arasındadır. Bu dönemde baş ağrısı, genellikle altta yatan başka nedenlere bağlı ortaya çıkar. Bu nedenler ise başta üst solunum yolu enfeksiyonları, görme bozuklukları, daha nadiren sinir sistemi enfeksiyonları, kafaiçinde yerleşen yer kaplayan oluşumlar, kafein tüketimi, yüksek sistemik kan basıncıdır. Daha nadiren çocuk ve ergende ortaya çıkan baş ağrısı yakınmasının altında başka bir neden yoktur. Hastalığın kendisi bu baş ağrısıdır. Genellikle de migrendir. Çocukluk- ergenlik döneminde başağrısı sıklığı ile ilişkili değişik oranlar verilmektedir. Ergenlik öncesi cinsiyetler arasında sıklıkta belirgin bir fark yokken, ergenlik ve sonrasında kızlar baş...

Devamı…

Çocuklarda kullanılan tıbbi bitkiler – 2

Daha önce ilk bölümünü yayınladığımız Dr. Demet Ilıkkan’ın “Çocuklarda kullanılan tıbbi bitkiler” başlıklı yazısının ikinci bölümüyle devam ediyoruz. Çocuklarda kullanılan bitkisel ilaçlar genellikle şurup, damla, merhem ve yağlar şeklindedir. Geleneksel yöntemlerle hazırlanan bitkisel ilaçlar ise demleme, kaynatma, toz halinde, lapa ve yağlar şeklinde kullanılır. Bitkisel ilaçları kullanmanın en güvenilir yolu, ideal mevsimde, ideal şekilde yetişmiş bitkiden elde edilen, ne kadar miktarında ne kadar ilaç etkisi olduğu standart hale getirilmiş ürünler kullanmaktır. Ihlamur çiçekleri demleme çay olarak, çocuklarda öksürük, uykusuzluk yakınmalarını azaltmak için kullanılır. Hafif müshil etkisi de vardır. Adaçayının iyileştirici etkileri için kullanımı gene binlerce yıl öncesine dayanır. Latince adı...

Devamı…

Çocuklarda kullanılan tıbbi bitkiler – 1

​Dünya üzerinde yaklaşık 1.000.000 bitki türü olduğu tahmin edilmektedir. Bunların yaklaşık yarısı tanımlanmış, her sene de 2 bin kadar yeni bitki tanımlanmaktadır. Bilinen bitkilerin yaklaşık 3 bin kadarı gıda olarak kullanılmaktadır. ​Bitkilerin gıda olarak kullanımı dışında hastalıkların tedavisi için kullanımı da yaygın ve çok eski bir uygulamadır. Bitkilerin tedavi amacı ile kullanımına ait bilgilere Yontma Taş Devri’nden (MÖ 50.000) kalma buluntularda bile rastlanılmıştır. Bitkilerin tedavi amacı ile kullanımı medeniyetler günümüze yaklaştıkça artmış, çeşitlenmiş ve yaygınlaşmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1600’den fazla bitkinin tıbbi kullanımı tanımlanmıştır. ​Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünya üzerinde 70.000 kadar tıbbi bitki bulunmakta, bunların 21.000’i ilaç...

Devamı…

Alerjik hastalıklar ve çevresel etkenler

Alerji çağımızın giderek artan sorunlarından biri olarak sıkça karşımıza çıkmakta. Bağışıklık sisteminin farklı yanıtları nedeniyle alerjiler çocuk yaş gurubunda daha sıktır. Bebekler ve çocuklarda alerjik hastalıklar vücudun değişik sistemlerinde ortaya çıkabilir: burun, boğaz, akciğerler, cilt, bağırsaklar, göz gibi. Bulgular sorun yaşanan sisteme göre değişiklik gösterir. Bazen bulgular kısa sürede ortaya çıkıp çok belirgindir, bazen de uzun vadede ortaya çıkıp günlük hayatın kalitesini bozacak şiddettedir. Bazı çocuklarda birkaç sistem birden eş zamanlı etkilenirken bazı çocuklarda bir sistemdeki bulgular ön plandadır. Yaş ilerledikçe bazı alerjenlere karşı duyarsızlık gelişir ve bunlara karşı bağışıklık sistemi yoğun yanıt vermez. Sonuç olarak da alerji olarak...

Devamı…

Çocuklar niye kış boyu hasta?

Kışın kabahati yok aslında. Kış da güzel bir mevsim. Kabahat kış aylarında yaptıklarımızda. Havaların serinlemesi ile beraber, açık havada üşüme ve soğuk alma korkusu ile geçirilen zaman azalır. Hatta mecburiyetler dışında sokağa çıkılmaz hale gelir. Kışla beraber kapalı, kalabalık alanlarda geçirilen vakit arttıkça hastalıkların bulaşması da kolaylaşır. Açık alanda mikropların çocukları bulması zorken kapalı alanlarda çok kolaydır. Büyük oranda hastalıklar damlacık yolu dediğimiz havada asılı bir sonraki hasta yapacağı kişiye seyahat eden gözle görülemeyecek küçüklükte partiküllerle veya hastalık yapıcı etkenle kirlenmiş materyallerin ağza sokulması, içilmesi- yutulması gibi yollarla bulaşır. Bu bulaşma yolları çocukların oyun tarzı ile çok uyumludur. Ağzına...

Devamı…

Çocuklara okul öncesi yaptırılması gereken sağlık kontrolleri

Çocukların okul döneminin ne kadar yoğun geçtiği malumumuz. Yoğun bir eğitim dönemi öncesinde çocuğunuzun herhangi bir sağlık sorunu olmadığını bilmek önemlidir. Okul dönemi ile beraber solunum yolu enfeksiyonları gibi kapalı ve kalabalık alan hastalık olasılıkları, mide-bağırsak enfeksiyonları gibi hijyen tedbirlerinin önemli olduğu hastalık riskleri artmaktadır. Çocuğunuza okulda iken el temizliğinin önemini hatırlatmalı, tuvalet kullanımı üzerinde durulmalı ve sonrasında ellerinin temizliğini sağlamaya özellikle daha da dikkatli olması vurgulanmalıdır. Paylaşmanın önemi ve değeri okulun çocuklarımıza kattığı önemli artılardan biridir. Ancak yiyecek ve içecek paylaşımı konusu açıkça anlatılmalı, paylaşmanın kendi yemekte olduğu yiyeceği veya içmekte olduğu içeceği arkadaşına sunmak veya bir başkasından almak olmadığı belirtilmelidir. Gene kalem, silgi gibi okul eşyalarını arkadaşları ile ortak kullanmak yerine kullanmadığı bir tanesini arkadaşına vermesinin uygun olduğu öğretilmelidir. Öncesinde astım, reaktif hava yolu hastalığı gibi alt solunum yolu hastalıkları, geniz eti büyüklüğü (adenoid hipertrofi), tekrarlayan bademcik iltihabı, sinüs iltihabı gibi üst solunum yolu hastalıkları veya tekrarlayan orta kulak iltihabı olan olguların okul başlamadan önce sağlık durumlarının değerlendirilmesi, gerekiyorsa tedavilerinin düzenlenmesi sorunsuz bir okul dönemi açısından yardımcıdır. Tekrarlayan veya devam eden hastalıkları nedeniyle yapılan okul devamsızlığı hem çocuğun okula alışmasını hem de okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Öncesinde varlığı tanılandırılmış astım, reaktif hava yolu hastalığı veya bağışıklık sistemi hastalıkları gibi grip enfeksiyonundan korunması öncelikli olan çocukların bu enfeksiyona karşı okul açılmadan önce aşılanması faydalı olacaktır. Yaşına uygun aşı takviminde eksik aşıları olan çocukların, eksik aşılarının okul dönemi başlamadan...

Devamı…

Meningokok hastalıkları ve aşısı

Neisseria Meningitidis bakterisinin neden olduğu enfeksiyonlar genel olarak beyin zarı olan meninkslerin tutulumu, yani menenjit veya etkenin kan yolu ile enfeksiyon yapması, yani “meningokoksemi” şeklindedir. Bakteriyel menenjit etkenleri arasında önemli bir yer tutar. Neden olduğu enfeksiyonlar oldukça ağır seyirlidir. ABD’de senede 1000-1200 çocuk bu tanıyı almakta, tanı konanların % 10-15’i uygun tedaviye rağmen hayatlarını kaybetmektedir. Gene ABD’de uygun şekilde tedavi edilenlerin % 11-19’unda sinir sistemi hasarı, zekâ geriliği, havale, felç, kol- bacak kayıpları bildirilmektedir. Tüm yaşlar bu enfeksiyona yakalanma riski taşımakla beraber bebek, çocuk ve gençler arasında sıklık erişkinlerden çok daha yüksektir. Doğuştan veya sonradan dalağı olmayan kişilerde veya...

Devamı…

Çocuk, D Vitamini, Güneş, Güneş Kremi/2

Hamilelik ve D Vitamini Hamilelikte düşük D vitaminine sahip olan gebelerde hamilelik diyabeti, pre-eklempsia, haftasına göre düşük ağırlıklı bebek doğumu veya düşük ağırlıklı bebek doğumu riskleri daha fazla bildirilmektedir.Güneş Allerjisi, Fotosensitivite Fotosensitivite cildin güneş ışınlarına karşı verdiği öngörülmeyen anormal reaksiyonudur. Ciltte kızarıklık, kabarıklık, içi sıvı dolu yaralar şeklinde belirebilir, bunlar kaşıntılı olabilir, yanma- ağrı hissi verebilir. Güneşe kısa süreli maruz kalımlarda bile ortaya çıkabilir. Güneş ışınlarına maruz kalımın hemen ertesinde olmak yerine dereceli olarak, zaman içinde belirginleşip, güneşle temas kesilse bile devam edebilir. Fotosensitivitenin, güneş ışınlarının her sağlıklı çocuk üzerinde olabilecek yan etkilerinden ayırımı önemlidir. Güneşli günlerde açık havaya...

Devamı…