İnme (stroke) damarsal nedenlere bağlı olarak gelişen ve 24 saatten uzun süren kısmi nörolojik bozukluk olarak tanımlanır. 24 saatten daha kısa süreli olanlar ise geçici iskemik atak adını alır. Çocukluk çağı inmelerinin ¼ ünde etyoloji saptanamayabilir. Ama inmeler tüm çocukluk çağı hastalıkları içinde nadir olarak görülen hastalıklardır. Erişkin çağında damar sertliği veya damar kireçlenmesi olarak adlandırılan aterosklerotik damar değişiklikleri beynin damarsal olaylarında ön planda karşımıza çıkarken çocukluk çağında hem beyin damarsal hastalıklarının nedenleri çok değişkendir, hem de görülme sıklığı çok daha azdır. Çocukluk çağında inmeler en sık yenidoğan döneminde görülmektedir.
Belli başlı inme nedenleri nelerdir?
İnme nedenleri, ön planda atardamar tıkanıklığına veya atardamarda pıhtı oluşmasına yol açan nedenler ile toplardamar kökenli nedenler olarak iki ana grupta sınıflandırılmaktadır. Atardamar tıkanmasına bağlı olarak ortaya çıkan inmelerde doğumsal siyanotik kalp hastalıkları çocuklardaki serebrovasküler olayların en sık nedenidir. Ancak bununla birlikte birçok farklı neden daha vardır. Bu nedenleri şöyle özetlemek mümkündür: Hiperviskozite (polisitemi, hiperlökositoz, trombositoz sonucu gelişir), aşırı pıhtılaşma yapabilen kalıtsal durumlar (faktör V leiden mutasyonu, protein C eksikliği, protein S eksikliği, antitrombin III eksikliği, protrombin gen 2010 mutasyonu vb), boyun ve servikal vertebra travması (karotis trombozuna neden olarak), otoimmün hastalıklar sonucu oluşan arteritler (SLE, Henoch-Schönlein purpurası, Kawasaki has.,PAN vb), hiperkoagülopati (antifosfolipid antikorları,lupus antikoagulanı,antikardiyolipin antikorları sonucu), doğumsal metabolizma hastalıkları (homosistinüri, hiperkolesterolemi), Moyamoya hastalığı . Birçok nedene bağlı olarak gelişen inmede tedavi etyolojik nedene yönelik tedavi, kan sulandırıcı antikoagulan tedavi ve destek tedavi olarak üç ana grupta toplanır. Bazı vakalarda cerrahi onarım da yardımcı olabilmektedir.
Sinövenöz tromboz olarak beyin toplar damar tıkanıklığı nedir?
Beynin venöz drenajını yani toplardamar dolaşımını sağlayan beyin toplardamarındaki (serebral ven) ve sinüs ağındaki pıhtı oluşumunda (trombozlar) çocukluk çağında önemli bir nörolojik sorun olmaktadır. Bu pıhtıların %50 si yenidoğan ve erken bebeklik döneminde karşımıza çıkmakta olup klinik bulguları atardamar kaynaklı tromboemboliler kadar belirgin olmamaktadır.
Sinövenöz tromboz nedenleri nelerdir? Tedavi nedir?
Sinövenöz bölgede trombüs oluşmasına neden olan nedenleri şöyle özetlemek mümkündür: Bakteriyel menenjit ve ensefalit (septik venöz tromboz), orta kulak iltihabı, mastoidit, retrograd orbital enfeksiyonlar (orbital enfeksiyonlar kavernöz sinüs, diğerleri ön planda lateral sinüs trombozuna neden olarak), ağır dehidratasyonda (hiperviskozite ve kan akımı yavaşlamasına bağlı olarak aseptik trombozlar), hematolojik hastalıklar (Otozomal resessif kalıtımlı; antitrombin III, protein C, protein S eksikliği veya bu faktörlerin suçiçeği vb hastalıklar sonrası gelişen geçici eksikliği). Bu hastalarda nedene yönelik ve destekleyici tedavi ile birlikte antikoagulan tedavi uygulanmaktadır.