Çocuğunuz kil-kireç-kâğıt-toprak yiyorsa demir eksikliği vardır
Halsizlik, iştahsızlık, çabuk yorulma, çarpıntı, baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, huzursuzluk, tırnaklarda kolay kırılma, düzleşme ve çukurlaşma, saçlarda dökülme, dil papillalarında düzleşme, dilde yanma, ağız köşelerinde geç düzelen yaralar -fissurlar ve yutma güçlüğü, katılma nöbetleri gibi belirtileri vardır. Bu grup çocuklar mızmız, çok su içen, yatakta çok dönen, bacak sallayan, çok sık hastalanan çocuklardır. Demir eksikliği olan çocuklar yenilmemesi gereken şeyler yiyebilir (pika). Kil, kireç, kâğıt, toprak, buz, sigara külü, terlik kenarı vb. yiyen çocuklarda kan sayımı ve demir, demir bağlama, ferritin düzeyleri incelenmelidir.
Doğa, çocukları daima korur. Bu nedenle bebekler doğmadan önce anne karnında 36 haftalık olduktan sonra karaciğerlerinde 175-180 mg demir deposu oluşur. Her gün 1 mg demir tırnak, saç ve bağırsak yolu ile kaybedildiği için, hiç demir almasa bile bu depo normal şartlarda bebeğe ek gıdaya geçeceği 6 aya dek yeter. Bebek prematüre, yani zamanından önce doğarsa bu deposu henüz oluşmadığı için demir eksikliği olma olasılığı yüksektir ve 2. aydan sonra demir eksikliği gelişebilir.
Demir eksikliğinde beslenme öyküsü çok iyi bilinmelidir. Çocukların çoğu ilk 2 yaşta çok süt tükettiği için 6-24 ayda demir eksikliğine sık rastlanmaktadır. Demir emilimini engelleyen gıdaların fazla alımı da eksikliği tetikler. Daha büyük çocuklar ve erişkinlerde ise kansızlık görüldüğü zaman demirin yetersiz alımı dışında kan kaybı da düşünülmelidir. Örneğin genç bir erkekte hemoroid, genç kadınlarda adet kanamaları ve orta yaş erkeklerde kolon kanserleri demir eksikliğine neden olabilir. Demir eksikliğinde ayrıca büyüme, motor gelişim, davranış ve bilişsel fonksiyonlar, bağışıklık sistemi, deri ve mukozalarda değişiklikler oluşmaktadır. Hızlı beyin büyümesinin ve psikomotor becerilerin kazanıldığı süt çocukluğu döneminde demir eksikliği zekâ düzeyinde kalıcı düşüklüğe neden olabilir. Bu nedenle erken tanımlanmalı ve önlem alınmalıdır. Demir eksikliği gelişmeden koruyucu olarak destek tedavisi verilmelidir.
