UzunÇorap’ta söz hazır toplumsal cinsiyetten açılmışken, bu konuda bir yazı da benden olsun dedim.
Aslında okumakta olduğunuz metin bir yazı değil; alt alta sıralanmış alıntılar ve o alıntıları takip eden sorular silsilesi.
Öncelikle gazetelerde, dergilerde ünlü kadınlarla yapılmış ve çeşitli tarihlerde yayınlanmış röportajlarda dikkatimi çeken toplam on alıntıyı yorumsuz olarak sıralıyorum. Sonra da bu alıntılardan yola çıkarak on soru soruyorum.
Buyurun başlayalım:
Hello! Dergisine verdiği röportajda yıllar öncesine dönen Deniz Berdan, “Hareketli, yaramaz ve erkek gibi bir çocuktum. Anneler sürekli ‘oğlumu dövdü’ gibi şikayetlerle bizim eve gelirdi” dedi.
O zamanlar nasıl bir hayat yaşadığını anlatan güzel top model Miranda Kerr, “Erkek gibiydim. Her zaman dışarıda olmayı severdim; ağaçlara tırmanmak, çamurlar içinde oynamak. Hiçbir zaman Barbie’lerle oynamadım.”
Sinem Kobal, “Ben lise sona kadar çok haşarı bir öğrenciydim. Erkek gibiydim. Sadece okul dışından platonik aşklarım vardı. Daha çok ‘hoplayalım, zıplayalım, nereden kaçalım, nereyi kıralım’ gibi şeyler vardı aklımda” dedi.
Burcu Esmersoy: “Aslında evde bebeklerle oynayıp onlara kıyafetler diken, Barbie bebeklerine kıyamayıp Cindy bebeklerinin saçlarını modelden modele sokan bir kız çocuğuydum. Dışarıdaysa futbol olmasa da top oynamaktan zevk alan ve dizlerini yaralamadan eve dönemeyen, neredeyse yaramaz bir oğlan gibiydim.”
Ceren Hindistan: “Erkek Fatma gibiydim, nerede kavga ben orada!”
Özgü Namal: “Erkek gibi büyüdüm, ağaca çıktım sapan attım, top oynadım. Bu yüzden babam bana çok güvendi ve her şeyi teslim etti.”
Sine Büyüka: “ Kızlar bir tarafta seksek ya da voleybol oynarken, ben kardeşimin arkadaşlarıyla futbol oynardım. Dolayısıyla, erkek Fatma gibiydim.”
Gizem Karaca: “Küçükken erkek Fatma gibiydim zaten. Dizlerim yara bere içindeydi.”
Demet Akbağ: “Erkek Fatma gibiydim küçükken. Top oynamaya meraklıydım. Erkeklerle çok yakın arkadaştım.”
Seda Akman: “Çocukken de erkek gibiydim. Oturduğumuz mahallede erkeklerle futbol maçı yapardım, misketlerim vardı. Eve balkondan tırmanıp girerdim. O yüzden babam bana bir süre ‘Sedat’ dedi. Ama yaş ilerledikçe, başka taraflarımla tanışmaya başladım. Şimdi çok daha evcimen biri oldum. Daha çok evimle, kendimle, mutfağımla ilgilenmeye başladım”.
***
Birinci soru: “Nasıl bir çocuktunuz?” sorusuyla karşılaşan neredeyse her ünlü kadının, bu soruya “erkek gibiydim” yahut “erkek Fatma gibiydim” diye yanıt vermesinin nedeni nedir?
İkinci soru: Ünlü kadın nüfusunun çocukken ‘erkek gibi’ olma oranı, genel kadın nüfusunun çocukken ‘erkek gibi’ olma oranından fazla mıdır?
Üçüncü soru: Ünlü kadınlara göre çocukken ‘erkek gibi’ olmak, olumlu yahut övünülecek bir özellik midir?
Dördüncü soru: Ünlü kadınlara göre çocukken ‘kız çocuk’ gibi olmak, olumsuz yahut utanılacak bir özellik midir?
Beşinci soru: Ünlü erkeklerle yapılan röportajlarda onlara da “nasıl bir çocuktunuz” sorusu bu sıklıkta soruluyor mu? Ünlü erkekler arasında çocukluğunu “kız gibiydim” diyerek anlatan oluyor mu?
Altıncı soru: Çocukken ‘erkek Fatma’ veya ‘erkek gibi’ olma kriterleri, dışarıda olmak, dizleri yaralamak, ağaçlara tırmanmak, balkona tırmanmak, hoplamak, zıplamak, çamurlar içinde oynamak, topla oynamak, dizleri yaralamak… mıdır?
Yedinci soru: Altıncı soruda erkek çocuk gibi olma kriterleri arasında sıralanan eylemler, acaba doğal olarak ve yalnızca erkek çocukların yapabileceği eylemler midir?
Sekizinci soru: Kız çocuk gibi olmanın başlıca kriteri ev içinde sakin ve pasif oyunlar oynamak mıdır? Bu, doğal olarak ve yalnızca kız çocukların yapabileceği bir eylem midir?
Dokuzuncu soru: Dışarıda olmak, dizleri yaralamak, ağaçlara tırmanmak, balkona tırmanmak, hoplamak, zıplamak, çamurlar içinde oynamak, topla oynamak, dizleri yaralamak ve benzeri eylemler kız ya da erkek olmaktan bağımsız olup, çocuk olmaya dair sıradan eylemler değil midir aslında?
Onuncu soru: Çocukken hareketli ve aktif olup ev dışında oynamaktan hoşlanan kadınların kendilerini ‘erkek gibiydim’ diye nitelemeleri, içselleştirmiş oldukları ataerkil söylemi yeniden ürettikleri anlamına gelmez mi?
Konuyla ilgili daha fazla alıntı paylaşmak, daha fazla soru sormak ya da burada sorulan sorulara yanıt aramak için yorum kutucuğu hizmetinizdedir efendim.
Keyifli günler dilerim.