Advertisement

Sağlık

Gebelik gelişiminde 9. ve 10. hafta

Gebelik gelişiminde 9. hafta Bu haftadan itibaren artık “fetus” dediğimiz bebek büyümeye ve gelişmeye devam eder. Fetusun boyu 2,2-2,4 cm ağırlığı yaklaşık 2 grama ulaşır. Daha önceki haftalarda anne adayları tarafından daha çok fasulye tanesine benzetilen bebeklerin kafası, gövdesi, kolları ve bacakları ile küçük insan görüntüsünü yakalamıştır. Bebeğin kafası toplam vücudunun yarısı kadardır. Bebek hareket etmeye başlar. Duyu organları, burun delikleri, koku sinirleri, retina, göz kapakları, kulak kepçesi oluşuyor. El, dirsekler ve meme uçları belirginleşiyor. Böbrek ve bağırsak oluşumunu tamamlanmasıyla ilk idrar bu hafta görülür. Cinsiyet farklılaşması başlamıştır ancak erkek bebeklerin testisleri daha karın içinde olduklarından cinsiyet ayrımları bu...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 7. ve 8. hafta

7. Gebelik haftası Büyüme hızla devam etmekte, artık daha belirgin olarak fasulye şeklinde görülüyor, boyu 1,2-1,4 cm, ağırlığı ise 0,7-0,9 gram civarında,  kollar ve bacaklar kısa yüzgeçler gibi belirginleşmeye başlar, parmak taslakları oluşur. İç organlar kalp, akciğer, bağırsaklar ve appendiks gelişmesini sürdürür. Kapanan beyin omurilik kanalı içerisinde beyin ve omurilik gelişmektedir. Gözler, burun delikleri gözün ağ tabakası olan “retina”nın gelişimi de devam etmektedir. Bu organlar hem denge hem de işitmede görev alır. İlkel bir ağız ve dil fark edilebilir. İnce bir tabaka halinde deri belirir. Beyin üç ana kısmına ayrılır. Tiroid bezi gelişimini sürdürür, lenfatik sistem ilk defa oluşmaya...

Devamı…

İkiz bebekler

Ülkemizde ikiz doğum oranı yaklaşık yüzde bir iken, son on yılda tüp bebek ve aşılama gibi üremeye yardımcı tedavi yöntemlerindeki ilerlemeye paralel olarak bu oran çok yükselmiştir. Kısırlık tedavisinde kullanılan ilaçlar yumurtalıklardan daha fazla yumurta salınımına neden olduğu için birden fazla yumurta döllenebilir. Tüp bebek tedavisinde başarı şansını artırmak için birden fazla döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleştirilme eğilimi de çoğul gebelik oranını artırmaktadır. Tek yumurta ikizleri döllenmiş tek bir yumurtanın bölünmesi ile, çift yumurta ikizleri ise iki ayrı yumurtanın ayrı ayrı döllenmeleri ile oluşur. Tüp bebeklerin tamama yakını çift yumurta ikizleridir. Tahmin edilebileceği gibi tek yumurta ikizleri fiziksel olarak...

Devamı…

Kordon kanının saklanması

Günümüzde lösemi, lenfoma, bazı doğumsal kan hastalıkları (Akdeniz anemisi hastalığı, orak hücre anemisi gibi), kemik iliği yetersizlikleri, bazı doğumsal metabolik ve genetik hastalıklar ve bağışıklık sistemi hastalıklarında kök hücre tedavisi uygulanmaktadır. Kök hücreler kemik iliği, kan veya göbek kordonu kanından elde edilmektedir. Kordon kanından sağlanan kök hücre tedavisi diğer ilk iki yönteme göre daha yenidir. Bu yüzden tıp dünyası kordon kanından elde edilen kök hücre tedavisi alanında daha az tecrübe sahibidir. Kordon kanı normal veya sezaryen doğumlardan sonra bebeğin göbek bağı kesildikten sonra plasenta tarafından alınır, birtakım işlemlerden geçirildikten sonra gelecekte kullanılmak üzere saklanır. Zaten doğumdan sonra atılan bir...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 5. ve 6. hafta

Gebelik gelişiminde 5. hafta Embriyonun boyu 5 mm, ağırlığı yaklaşık 0,4 gram’a ulaşmıştır. Vajinal yola yapılan ultrasonografide bu hafta içinde kalp atımları görülebilecektir. Bebeği besleyen yol kesesi denilen beyaz sınırlı halka embriyo gebelik kesesi içinde rahatça görülür. Bebeğin tek mi, çok mu( ikiz) olup olmadığı belirlenir. Yol kesesinin büyüklüğü, kalp atım hızı bebeğin iyilik hali için bir işaret olabilir. Artık kalp, beyin, omurilik, kaslar ve kemikler gelişmeye başlamıştır. Organların gelişimi üç ayrı tabaka yani endoderm, mezoderm ve ektodermden olmaktadır. Endoderm tabakasından; akciğerleri çevreleyen zarlar, dil, bademcikler, üretra (idrar kanalı), mesane ve sindirim sistemi; mezodermden ise kaslar, kemikler, lenf sistemi, dalak,...

Devamı…

Çocuklara okul öncesi yaptırılması gereken sağlık kontrolleri

Çocukların okul döneminin ne kadar yoğun geçtiği malumumuz. Yoğun bir eğitim dönemi öncesinde çocuğunuzun herhangi bir sağlık sorunu olmadığını bilmek önemlidir. Okul dönemi ile beraber solunum yolu enfeksiyonları gibi kapalı ve kalabalık alan hastalık olasılıkları, mide-bağırsak enfeksiyonları gibi hijyen tedbirlerinin önemli olduğu hastalık riskleri artmaktadır. Çocuğunuza okulda iken el temizliğinin önemini hatırlatmalı, tuvalet kullanımı üzerinde durulmalı ve sonrasında ellerinin temizliğini sağlamaya özellikle daha da dikkatli olması vurgulanmalıdır. Paylaşmanın önemi ve değeri okulun çocuklarımıza kattığı önemli artılardan biridir. Ancak yiyecek ve içecek paylaşımı konusu açıkça anlatılmalı, paylaşmanın kendi yemekte olduğu yiyeceği veya içmekte olduğu içeceği arkadaşına sunmak veya bir başkasından almak olmadığı belirtilmelidir. Gene kalem, silgi gibi okul eşyalarını arkadaşları ile ortak kullanmak yerine kullanmadığı bir tanesini arkadaşına vermesinin uygun olduğu öğretilmelidir. Öncesinde astım, reaktif hava yolu hastalığı gibi alt solunum yolu hastalıkları, geniz eti büyüklüğü (adenoid hipertrofi), tekrarlayan bademcik iltihabı, sinüs iltihabı gibi üst solunum yolu hastalıkları veya tekrarlayan orta kulak iltihabı olan olguların okul başlamadan önce sağlık durumlarının değerlendirilmesi, gerekiyorsa tedavilerinin düzenlenmesi sorunsuz bir okul dönemi açısından yardımcıdır. Tekrarlayan veya devam eden hastalıkları nedeniyle yapılan okul devamsızlığı hem çocuğun okula alışmasını hem de okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Öncesinde varlığı tanılandırılmış astım, reaktif hava yolu hastalığı veya bağışıklık sistemi hastalıkları gibi grip enfeksiyonundan korunması öncelikli olan çocukların bu enfeksiyona karşı okul açılmadan önce aşılanması faydalı olacaktır. Yaşına uygun aşı takviminde eksik aşıları olan çocukların, eksik aşılarının okul dönemi başlamadan...

Devamı…

Gebelik gelişiminde 1. ve 2. hafta

Gebelik haftasının hesaplanması “Son Adet Tarihi (SAT)”i başlangıç günü alınarak yapılır. Son Adet Tarihi, Son adetin ilk gününü ifade etmektedir. Üreme çağında adet gecikmesinin en sık nedeni gebeliktir ya da bir başka deyişle, gebeliğin en önemli bulgusu adet gecikmesidir. Ancak, her adet gecikmesi gebelik anlamına gelmez.Yaşam tarzında değişiklikler, çeşitli sistemik hastalıklar, diyet,stres ve kullanılan bazı ilaçlar gibi pek çok etmen adet gecikmesine yol açabilir. Anne olmak için en uygun yaş dilimi yirmili yaşlardır. Gebelik en sağlıklı dönemde yerine getirilmesi gerekli çok olağanüstü bir süreç ve görevdir. Yaşınız ya da statünüz ne olursa olsun, gebe kalmak istediğinizde ve gebelik esnasında...

Devamı…

Meningokok hastalıkları ve aşısı

Neisseria Meningitidis bakterisinin neden olduğu enfeksiyonlar genel olarak beyin zarı olan meninkslerin tutulumu, yani menenjit veya etkenin kan yolu ile enfeksiyon yapması, yani “meningokoksemi” şeklindedir. Bakteriyel menenjit etkenleri arasında önemli bir yer tutar. Neden olduğu enfeksiyonlar oldukça ağır seyirlidir. ABD’de senede 1000-1200 çocuk bu tanıyı almakta, tanı konanların % 10-15’i uygun tedaviye rağmen hayatlarını kaybetmektedir. Gene ABD’de uygun şekilde tedavi edilenlerin % 11-19’unda sinir sistemi hasarı, zekâ geriliği, havale, felç, kol- bacak kayıpları bildirilmektedir. Tüm yaşlar bu enfeksiyona yakalanma riski taşımakla beraber bebek, çocuk ve gençler arasında sıklık erişkinlerden çok daha yüksektir. Doğuştan veya sonradan dalağı olmayan kişilerde veya...

Devamı…

Her myom ameliyat gerektirmez, her myom için rahim alınmaz

Myom hangi sorunlara neden oluyor? • İdrar torbasına, bağırsaklara, idrar yollarına baskı yapıyor. O zaman sık idrara çıkma, kabızlık ortaya çıkıyor. • Çok büyüdüğünde milyonda bir de olsa kötücül tümör (sarkom) çıkabiliyor. • Yerleşim yerine göre kanama olabiliyor. Myomdan mı rahim içinden mi olduğunu ayırt etmek gerekiyor. • Rahimdeki kas dokusuna yerleşirse, adalenin kasılması etken oluyor. Kadınların adet dönemleri uzun olabiliyor, 3-4 ped kullanırken kanama şekli değişiyor. 2-7 gün adet görürken, bir haftayı aşarsa araştırmak lazım. • Kansızlık yapıyor, tüm sistemi etkiliyor. • Myom rahim duvarının dışındaysa, büyük değilse, bası yapmıyorsa sorun değil. Bazen saplı myomlar olur,  sapıyla rahme bağlıdır, kendi etrafında döner, müdahale gerekir. • 10 santimetre civarında  myomlar olabiliyor. Büyük oldukları için alınmaları gerekli. • Eğer myom 5-6 santimetreyse ve kanama yapıyorsa alınması gerekiyor. Ayrıca kendi içinde kanayabilir. Myomda ölü hücreler oluşuyor, ağrıya yol açıyor. • Yakınma oluşturuyorsa alınmasında büyüklüğü çok etken değil ama belirti vermeyen ve 3-4 santimetrelik olanı da almak gerekmez. • Eğer yakınma varsa 6-7 santimetreden sonra almak lazım. • Myomu alırken kişiye özgü karar vermek önemli. Kadın ilerde çocuk planlıyorsa, 30 yaşlarındaysa, rahmin yapısını bozmamak için sadece myomu almak gerekebilir. Myom uğruna rahim alınmamalı! Myom rahim dokusunda bulunduğu yerden çıkarılmasına karşın aynı yerde yine çıkabilir. Düz kas hücresinden kontrolsüz bir büyüme oluşabiliyor. Duvara tuğlaları üst üste değil yan yana koyuyor. Östrojen hormonu büyütebiliyor. 16-17 yaşında bile ameliyat edilen hastalar olabiliyor. Problem sadece myom...

Devamı…

Sıcak çarpması

Vücut ısısının uzun süre 40 derecenin üzerinde kalması kan dolaşımında ve bunun sonucu olarak tüm vücut dokularında sıvı ve tuz dengesini bozar; bu durum tüm organ fonksiyonlarını etkileyebilir; kalp ve sinir sistemi gibi yaşamsal organlardaki fonksiyon bozuklukları yaşamı tehdit eden sonuçlara neden olabilir. Sıcak çarpması çoğunlukla yaşlılar, çocuklar, açık ortamlarda çalışanlar ve ağır spor yapanlarda görülür. Sıcak çevre ısısı ve buna eşlik eden nem sıcak çarpmasının etkisini arttırır. Vücuttan sıvı ve elektrolit kaybı artar; bu durumda vücuttan ısı kaybını engeller. Güneş altında bir araba içinde kapalı kalmak özelikle sıvı ve tuza kaybından etkilenen süt çocuklarında kolaylıkla sıcak çarpmasına neden...

Devamı…