Advertisement

Yazar: Doç. Dr. Neşe Karaaslan Bıyıklı

Vezikoüreteral reflü

Vezikoüeteral reflü nedir? Normal koşullarda, idrar böbreklerden idrar kesesine (mesane) doğru gider. İdrar kesesindeki idrar ise idrar kanalı (üretra) yolu ile vücudun dışına atılır. İşeme sırasında idrar kesesinde ki idrarın üst idrar yoluna ya da böbreğe geri kaçışına vezikoüreteral reflü (VUR) denir. VUR görülme sıklığı nedir? Sağlıklı çocuklarda VUR sıklığı %1-2 dir. İdrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda VUR sıklığı %30-40, anne karnında yapılan ultrasonografide böbrekte genişleme saptanan çocuklarda VUR sıklığı %25 olarak bildirilmektedir. VUR’lu çocukların kardeşlerinde VUR olasılığı %50 ye yaklaşmaktadır. VUR önemli midir? VUR varlığında, idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda, idrarda görülen mikropların böbreklere ulaşması kolaylaşır. Geçirilen her idrar yolu enfeksiyonu böbreklerde kalıcı hasar yapabilir. Böbrekte hasar (leke) bırakan iltihap ileri yaşlarda yüksek tansiyon hastalığına (hipertansiyon), böbrek fonksiyonlarında bozulmaya (ürede yükselme) neden olabilir. Hangi çocuklar böbrek zedelenmesi açısından risk taşır? İdrar yolu enfeksiyonu tedavisi gecikir ise ya da yetersiz tedavi edilir ise böbreklerde hasar gelişebilir. Ayrıca VUR derecesi yüksek olan çocuklarda, ateşli idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda, yineleyen idrar yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda böbreklerde zedelenme riski daha yüksektir. VUR dereceleri var mıdır? VUR beş derecede değerlendirilir. I., II. ve III. derede VUR hafif – orta şiddette VUR, IV. ve V. derece VUR ise ağır şiddette VUR olarak kabul edilir. VUR nasıl saptanır? İşeme sistoüretrografi (VCUG) filmi ile üretra, mesane, üreterler ve böbrekler değerlendirilir. VUR derecesi saptanır. VCUG (sondalı film) testi nasıl yapılmaktadır? Çocuğa idrar sondası takıldıktan sonra ilaçlı...

Devamı…

İdrar yolu enfeksiyonu

İdrar yolu enfeksiyonu nedir? Böbrek ve idrar yollarının bakterilerle oluşan iltihabıdır. İdrar yolu enfeksiyonu neden ve nasıl gelişir? İdrar yolu enfeksiyonları idrar yollarına mikrop girmesi ile oluşur. Mikrop vücuda ya idrar yapılan yerden (üretra; kız çocuklarda vajenin hemen yukarısında, erkek çocuklarda penisin ucunda) ya da kan yolu ile bulaşır. Mikrop üretradan idrar torbasına (mesane), idrar yollarına (üreterler) ve böbreğe ilerleyebilir. Hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, genital bölgenin kirliliği, parazit enfeksiyonları, bez kullanımı, kakalı bezlerin hemen değiştirilmemesi, ishal, pişik gibi durumlarda mikropların idrar yollarına girişi kolaylaşır. Yenidoğan bebeklerde ve küçük çocuklarda kan yolu ile mikroplar doğrudan böbreğe ulaşabilir. İdrar yolu enfeksiyonu tanısı nasıl konur? Ateş, idrar yaparken acı olması ya da idrar yaparken ağlama, sık idrar çıkma, idrar kaçırma, idrarın renk ve kokusunda değişiklik olması, bel ağrısı, yan ağrısı çocuğun idrar yolu enfeksiyonu olduğunu düşündürebilecek bulgulardır. Ancak özellikle küçük çocuklarda kusma, iştahsızlık, karın ağrısı, tartı alamama, popoda pişik gibi belirtiler varlığında da idrar yolu enfeksiyonundan şüphe etmek ve idrar tahlili ve idrar kültürü yapmak gerekir. Çocuğuma idrar yolu enfeksiyonu tanısı konduğunda nelere dikkat etmeliyim? Doktorun önerileri doğrultusunda uygun antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Tedavi 10 gün sürdürülmelidir. Antibiyotik şurup serin yerde ya da buzdolabında saklanmalıdır. İlaç kavanozu kullanmadan önce mutlaka çalkalanmalıdır. Ölçekli kaşıkların kullanılması ile doğru dozun verildiğine emin olunmalıdır. Bazen çocuğun durumuna göre iğne tedavisi gerekli olur. Bu tedavi çocuğun durumuna göre evde ya da hastanede uygulanır. İlaca başlandıktan sonra çocuk kendini...

Devamı…