Çocuklar için çok keyifli bir ortam olan tekneler çoğu anne-baba için ürkütücü olabilir. “Ya başına bir kaza gelirse, ya da tekneden düşer ve yüzemezse” senaryoları bulandırır kafaları. Henüz yüzmeyi öğrenmemiş çocuğu olanlar iyice gerilir. Güzel bir teknesi olan arkadaşlarından cazip bir teklif aldıklarında ne yapacaklarını şaşırırlar.

Fotoğraf: Hakan Gönenli, Modeller:Ada Mavi Gönenli ve Evrim Enüstün

UYGUN YAŞLAR
Bir teknede çocuğun en sorunsuz olduğu zamanlar daha anne karnında olduğu ve ayaklanmadığı dönemlerdir. Bu zamanlarda özellikle tekne sahibi kendini rahat hisseder. Onun en çok korktuğu, bir çocuğun teknenin hassas cihazlarıyla oynayıp kurcalaması, kendisinin çok titizlendiği, gözü gibi baktığı teknesine (oyuncağına) hoyratça davranmasıdır. Bakir bir koyun sessizliği yaramaz bir çocuk tarafından berbat edilebilir. Şaka bir yana, çocuğun başına bir kaza gelme olasılığı onu da germektedir.

Aslında tekneler -uygun tedbirler alındığında- her yaştaki çocuk için sorunsuz olabilen ortamlardır. İlkokula başlamış, yüzmeyi öğrenmiş çocuklara gerekli bilgiler verildiğinde, nelerin olabileceği güzelce anlatıldığında bir sorunla karşılaşma olasılığı tatil köyünden daha çok değildir. Önemli faktörlerden biri de tekne sahibinin veya kaptanın bilgi ve tecrübe düzeyidir. Bu konuda şüphesi olan ebeveynlerin konuyu biraz araştırmasında fayda olabilir. Deneyimsiz misafirlerle yola çıkan bir kaptan hava durumu ve rota konusunda daha dikkatli olmak zorundadır. Daha kısa etaplar seçmesi, uzun bir yol söz konusuysa bol yüzme molası vermesi, arada karaya çıkmaya olanak tanıması özellikle başlangıç için daha uygun olacaktır. Misafirleri kaçırmak isteyen kaptana tüm yelkenleri sonuna kadar açarak tekneyi iyice yatırması önerilebilir.

Denize yeni çıkmış bir ekibin ortama uyumu zaman alır. İlk günlerde rahatsız edici olabilen koşullara zamanla alışılır. Teknenin yatması, dalgalarla savrulup durması bir süre sonra çocuklara zevk vermeye bile başlar. Teknedeki yaşam biçimi karaya göre neredeyse tamamen farklıdır. Tuvalet farklıdır, duş farklıdır, elektrik sistemi farklıdır. Bunlar hakkında bilgi verildiği gibi seyirde oturulacak, yürürken tutunulacak yerler, yelkenli teknelerde sakınılması gereken halatlar, vinçler, zincir ve ırgat gibi riskli bölgeler anlatılır.

Yeni yürümeye başlamış çocuklar en riskli grubu oluşturur. Özellikle seyir sırasında ve liman giriş çıkışlarında olmak üzere devamlı göz kontrolü önerilebilir. Teknelerin yan taraflarındaki tutunma tellerinin (life line) aralarındaki açıklığı kapatmak için ağ benzeri koruyucular kullanılabilir. Oturma bölümü arka tarafını kapatan teller seyir sırasında kapalı tutulmalıdır. 5 yaşın altındaki çocuklar, seyir sırasında can yeleklerindeki halkaya tutturulan bir halatla (safety harness) teknedeki sağlam bir yere bağlanabilirler.

Fotoğraf: Hakan Gönenli, Modeller: Ada Mavi Gönenli, Maud Magnin, Gernant Magnin

 

GEREKLİ TEÇHİZAT
Çocukların ölçülerine uygun can yeleği mutlaka bulundurulmalıdır. Seyre çıkmadan önce teknede olup olmadığı, yoksa kim tarafından temin edileceği öğrenilmelidir. Ebeveynler tarafından alınırken ölçü yanında uluslararası standartlara uygunluğuna (CE ve/veya SOLAS) bakılır. Doğru yeleğin özellikleri ve kullanımı konusunda Amatör Denizcilik Federasyonunun web sayfasından faydalanılabilir (www.adf.org.tr). Çocuğun sevdiği ve rahat ettiği bir yelek bulunabilirse giymesi için ikna etmeye gerek bile kalmayabilir.

Altı kaymayan, yumuşak tabanlı yani bastığı eğri yüzeyleri kavrayabilen ayakkabılar tercih edilmelidir. Şapka, yağmurluk, gözlük ve yelkenlide eldiven unutulmamalıdır. Eldiven tabii ki şart değildir ama çocuğa yapabileceği görevler vermek yani ekip çalışmasına onu da katmak aldığı zevki ve uyumluluğunu artıracaktır. Üzerinde yükün olmadığı halatlar ona çektirilebilir. Bir halatı toplayıp kaldırma, dümen tutma, demir alanla kaptan arasında mesaj iletimi gibi işler yaptırılabilir, basit düğümler öğretilebilir.

Güneşten korunmak için şapka yetmez. Sun block kremler, pamuklu uzun kollular ve pantolonlar faydalı olacaktır. Örneğin Speedo’nun yüzerken giymek için satılan %100 UV korumalı tişörtleri hassas ciltli çocuklar için önerilebilir. Sivrisinek kaçırıcılar, antialerjik krem, hap veya losyonlar, ağrı kesici ilaçlar unutulmamalıdır. Arı sokmaları için yaraya emme uygulayan enjektör benzeri cihazlar (örneğin Aspivenin) oldukça faydalıdır. Kullanabilecek çocuklar için palet ve şnorkel çok eğlenceli ve öğretici aksesuarlardır, bilmeyenlere öğretilmelidir. Deniz yatağı hatta şişme kano -teknede yer varsa- çok zevkli ve oyalayıcı olabilir. Bebekler için ufak bir şişme havuz veya büyükçe bir kova bile çok keyiflidir.

Oyalayıcı olarak oyuncak, boyama kitabı, resim defteri ve boyalar, kitap ve mp3 çalarlar listeye alınabilir. Teknenin şişme botuyla kürek çekerek etrafı dolaşmak özellikle erkek çocukların çok hoşuna gider. 14 yaşını tamamlamış çocuklar sınava girerek Amatör Denizci Yeterlilik Belgesi alabilirler ve boyu 7 metreden küçük, hızı saatte 7 deniz milinden az olan deniz araçlarını yasal olarak kullanabilirler. Motor takılıyken ebeveyn gözetiminde seyir yapabilirler. Bu durumda bileğe takılan ve kişi düştüğünde motoru stop ettiren düzenek ve kürekler unutulmamalı, yüzenlerden uzak durması, arada benzin miktarını kontrol etmesi mutlaka hatırlatılmalıdır. Kalabalık yerlerde kürek çekmek çok daha emniyetli ve sessiz olacaktır.

Faydalanılabilecek kaynaklar:

-Babies Aboard – Lyndsay Green
-Cruising with children – Gwenda Cornel
-Adventuring with children – Nan Jeffrey

Çocuklarınızla birlikte keyifli seyirler diliyoruz.