Farklı gelişim gösteren bir çocuk annesi olarak bana güç ve umut veren yazılardan birinin başlığı idi Hollanda’ ya Hoşgeldiniz. Hiç tanımadığım, konuşmadığım Emily Perl Kingsley adında Amerikalı bir anne yazmıştı. Hevesle İtalya tatilini planlamışken, birdenbire kendini Hollanda’ da bulmaya benzetmişti bu serüveni. Serüven diyorum ben de, çünkü Emily’ nin dediği gibi İtalya’ ya gidememenin hayal kırıklığı hep içimizde kalsa da, Hollanda’ nın güzelliklerini keşfetmenin zevki bambaşkadır.

Ben de, 20 haftalık hamileyken oğlum Onur’ a detaylı ultrasonda pes ekinovarus (Pev) teşhisi konulduğunda, İtalya’ ya gidememenin üzüntüsünü yaşamış bir anneyim. Oğlumun  ayakları içe doğru dönüktü. Tıp literatüründe “çarpık ayak” olarak bilinen ve ayakların neredeyse doksan derecelik bir açıyla bilekten dönüp ayak parmaklarının karşılıklı gelmesi şeklinde ortaya çıkan bir sorunla doğmuştu.


Neyse ki Dr. Ponseti’ nin geliştirdiği ve ülkemizde de uygulanan Ponseti Yöntemi sayesinde %95 oranında başarı ile tedavi edilebilen bir deformite olduğunu internetten öğrenmiştik. Yurtdışında bu konu ile ilgili destek grupları vardı ve hemen bunlardan iki tanesine üye olduk. Yaşadığımız şoku atlatmaya yardımcı olan ailelerle yazıştık. İngilizce bilmemin en çok işime yaradığı durum buydu. Onur 12 günlükken, ayakları ve bacakları, parmakucundan kasıklarına kadar alçıya alınarak tedavisine başlandı. 5 hafta boyunca bu alçıları yenilendi. 49 günlükken kısa ve gergin olduğu için topuğun oturmasını engelleyen aşil tendonlarının gevşetilmesi olarak özetlenebilecek, tendonlara neşterle yarım santimlik kesi atılmasından ibaret olan aşilotomi operasyonu geçirdi ve sonrasında 3 hafta boyunca kalacak son alçıları yapıldı.


3 hafta sonra alçıları açıldığında ayakları artık düzgün basabilir bir hale gelmişti ancak bu tedavinin doktorlara bağlı olan ve kısa süren kısmıydı. Bundan sonra tabanlarından birbirine metal bir çubukla bağlı olan,bir ortez giymek zorundaydı. En zoru bu orteze alışma kısmıydı bizim için ama 5 günde bunu da atlattık. 3 ay boyunca günde 23 saat kullandı ortezi, sonra giderek süre azaldı ve yürümesiyle birlikte sadece gece uykularında kullanmaya başladı. Pes ekinovarus, bu ortez kullanılmadığı takdirde nüks riski 6 yaşına kadar devam eden bir deformite ancak 4-5 yaşa kadar düzenli kullanım riski %6’ ya kadar indiriyor.


Geriye dönüp baktığımda, hiç geçmez gibi gelen günlerin hızla akıp geçtiğini görüyorum. O günler pek öyle gibi gelmiyordu tabii. Tedavinin yoğun geçtiği, doktorumuzun uykusuz gecelerde yanımızda olmadığı zamanlarda, yurtdışındaki gruplara yazıp derdimi anlatmıştım. Çok yardımcı olmuşlardı ama ülkemin sağlık sistemi, imkanları düşünülünce Türk Ailelerle yazışıp bana yol gösterebilecek kişilerle tanışma isteğim artmıştı. Ben de bu nedenle yahoo’ da grup kurup, bu grubu tanıtmak, üye bulmak için aile ve çocuk konulu bulabildiğim her foruma üye olmuştum. Giderek üye sayısı arttı ancak grup formatında bilgiler derli toplu olmuyor, aynı şeyleri her yeni üyeyle baştan konuşuyorduk. Bu nedenle ve sevgili Denizanası Oya Gürpınar’ ın teşviki ile www.pesekinovarus.org sitesini kurma kararı aldım.

Yurtdışındaki sitelerden aileler için yazılmış yazıları tercüme ederek işe başladım. Kendi tecrübelerimi ve duygularımı yazdım. Grupta konuştuğumuz ailelerden duyup, öğrendiklerimi, merak edip doktorlarımıza sorduğumuz soruların cevaplarını da ekledim. Bu siteyi yaptıktan sonra grubumuz giderek büyüdü. Şimdi facebook’ ta Pes Ekinovarus – Talipes Equinovarus – Clubfoot (https://www.facebook.com/groups/pesekinovarus/) grubunda birbirimizle konuşuyor, dertleşiyor, tecrübelerimizi paylaşıyoruz.

Onur’ un tedavisi 4 yaşında bitti. Şimdi 7 yaşında ve yılda bir kez kontrole gidiyoruz. Doktorların amaçladığı gibi sağlıklı, ağrısız ve fonksiyonel ayaklara sahip. Şekil olarak da, dıştan bakıldığında pevli doğduğu anlaşılmıyor. Sadece sağ ayak ucunda biraz içe dönüklük var ancak bu da yaşam kalitesini azaltan bir sorun değil.

Oğlum bebekliğinden beri çok aktif, mutlu ve hareketli bir çocuk. 3 yaşındayken evde kendi kendine parendeler atmaya başladığı için, derse kabul edilecek yaşa ulaşır ulaşmaz cimnastiğe başlattım.


Cimnastik tüm çocuklar için önerilen temel bir spor dalı. Isınma egzersizleri ve özellikle trambolin ayak kaslarını güçlendiren bir spor. Duruşu, yürüyüşü bile değişti cimnastiğe başladıktan sonra. Çok hızlı koşan bir çocuktu, daha da hızlandı; güçlendi. Yüzmeyi kendi kendine öğrendi. İki aydır da ata biniyor. 15 günde 1 Riva’ ya at binmeye gidiyoruz. Ben kırlarda dinlenip fotoğraf çekerken, o atları seviyor ve biniciliğin püf noktalarını öğrenmeye çalışıyor. Farklı gelişim gösteren bir çocuk olarak doğdu, şimdi doğal gelişim sürecinde hayatına devam ediyor. 🙂